Saint Lucia

Saint Lucia

Herb Flaga
Dewiza: The Land, The People, The Light (Ziemia, Naród, Światło)
Hymn: Sons and Daughters of Saint Lucia (Synowie i córki Saint Lucia)
Hymn królewski: God Save the King (Boże, chroń Króla)
Ustrój polityczny	monarchia parlamentarna
Stolica	Castries
Data powstania	22 lutego 1979
Władca	Karol III
Premier	Philip Pierre
Powierzchnia	616 km²[1]
Populacja (2017) • liczba ludności	164 994[2]
• gęstość	268 os./km²
Kod ISO 3166	LC
Waluta	dolar wschodniokaraibski (XCD)
Telefoniczny nr kierunkowy	+1 758
Domena internetowa	.lc
Kod samochodowy	WL
Kod samolotowy	J6
Strefa czasowa	UTC -4
Język urzędowy	angielski
Religia dominująca	katolicyzm[1]
PKB (2023)  • całkowite   • na osobę	2,26 mld[3] USD 12 265[3] USD
PKB (PSN) (2023)  • całkowite   • na osobę	3,40 mld[3] dolarów międzynar. 18 435[3] dolarów międzynar.
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach

Saint Lucia^ⓘSaint Lucia (wym. [seɪnt ˈluʃə]) – państwo w Ameryce Środkowej na Morzu Karaibskim, na wyspie o tej samej nazwie należącej do archipelagu Wysp Nawietrznych, części Małych Antyli.

Monarchia konstytucyjna, członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Konstytucja została uchwalona w 1979. Głową państwa jest monarcha brytyjski, reprezentowany przez mianowanego przez siebie gubernatora generalnego. Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu, złożonego z 11-osobowego senatu, mianowanego przez gubernatora i 17-osobowej Izby Zgromadzenia, wybieranej na 5 lat w wyborach powszechnych. Władza wykonawcza należy do rządu powoływanego przez gubernatora na wniosek premiera i odpowiedzialnego przed Izbą Zgromadzenia. Na premiera gubernator powołuje przywódcę większości w Izbie Zgromadzenia.

 Osobny artykuł: Geografia Saint Lucia.

Wyspa górzysta (wys. do 950 m), pochodzenia wulkanicznego – w zachodniej części wyspy kaldera wulkanu Qualibou (wys. 777 m), Ostatnia erupcja 1766 rok. Wzdłuż wybrzeża występują rafy koralowe. Klimat równikowy wilgotny. Latem i jesienią silne cyklony. Gorące źródła mineralne.

• Najwyższe miejsce: Mount Gimie 950 m n.p.m.
• Najniższe miejsce: Ocean Atlantycki 0 m n.p.m.

Wyspa pierwotnie zamieszkana przez Karaibów pochodzących z rejonu Gujany w Ameryce Południowej, którzy zasiedlali Antyle począwszy od III w. p.n.e.^[4] Odkryta prawdopodobnie w 1502 przez Krzysztofa Kolumba. Po raz pierwszy została skolonizowana przez Francuzów w 1635, 25 lat później, w roku 1660, został podpisany traktat z tubylcami^[5]. Niedługo później Saint Lucia zainteresowali się Brytyjczycy, była przez długi czas przedmiotem sporu pomiędzy potęgami, przechodziła przez lata z rąk do rąk. W 1814 r. podpisano Traktat Paryski, na mocy którego Francuzi zrzekli się wyspy. W tamtym okresie na Saint Lucia sprowadzano masowo afrykańskich niewolników. Ten proceder został w roku 1834 zakazany prawnie^[5]. W latach 1958–1962 wyspa była częścią Federacji Indii Zachodnich. Od 1967 terytorium stowarzyszone z Wielką Brytanią. Od 22 lutego 1979 niepodległe, urząd premiera objął wtedy John Compton, którego w tym samym roku zastąpił Allan Louisy. W 1981 Louisy zrezygnował z funkcji premiera, zastąpił go Winston Cenac. Compton w 1982 odzyskał władzę jako szef rządu utworzonego przez Partię Pracy. Ponownie został premierem w 1987 i 1992. W 1997 premierem został Kenny Anthony.

Od 1990 działa na rzecz unii ekonomicznej i politycznej z Dominiką, Grenadą oraz Saint Vincent i Grenadynami.

Podstawą gospodarki państwa jest turystyka, generująca 80% PKB. Udział produkcji przemysłowej w PKB to 16%, rolnictwa – 3%. W latach 2008−2012 Saint Lucia rozwijała się w tempie nie przekraczającym 1%, do czego przyczynił się ogólnoświatowy kryzys gospodarczy i huragan z 2010, który zniszczył uprawy bananowców. W 2013 roku relacja długu publicznego do PKB osiągnęła wartość 73,6%, średnia inflacja wyniosiła 1,5%, natomiast bezrobocie sięgnęło 21,4%. Liczba odwiedzających wyspę w roku 2013 była o 3,2% większa porównaniu z 2012. Wydatki turystów na Saint Lucia w tym czasie wzrosły o 10,1%, w związku z poprawą sytuacji na rynku Stanów Zjednoczonych^[6]. W 2009 na Saint Lucia przybyło 98 685 turystów ze Stanów Zjednoczonych, 28 563 z Kanady, 8619 z Europy oraz 64 424 z innych krajów czy obszarów^[7].

W 2012 roku głównymi partnerami w eksporcie były: Stany Zjednoczone (34%), Trynidad i Tobago (23,2%), UE (17%), Barbados (8,5%) oraz Saint Vincent i Grenadyny (3%), natomiast w imporcie: Stany Zjednoczone (42,6%), Trynidad i Tobago (23,8%), UE (8,4%), Japonia (4,3) oraz Barbados (3,5%)^[6].

Saint Lucia jest członkiem organizacji regionalnych: OPA (Organizacja Państw Amerykańskich), Organizacja Państw Wschodniokaraibskich (OECS), CARICOM, CARIFORUM, ALBA, Petrocaribe. Należy do wyspecjalizowanych agend ONZ, m.in. UNCTAD, UNESCO i FAO^[6].

Głównymi zasobami naturalnymi Saint Lucia są lasy i zasoby geotermalne^[6]. W uprawie dominują banany, mango, palmy kokosowe, ananasy, kakaowce, drzewka cytrusowe, pochrzyn, papryka i imbir. Eksportowymi towarami są banany, odzież, orzechy i olej kokosowy, cytrusy^[8] i awokado^[6].

Castries

Vieux Fort

Porty lotnicze na Saint Lucia

 Osobny artykuł: Podział administracyjny Saint Lucia.

85,3% populacji stanowią czarnoskórzy, osoby o mieszanej etniczności 10,9% a 2,2% osoby pochodzenia Hinduskiego, pozostali 1,6%, osoby o nieokreślonej przynależności 0,1% (stan w 2010)^[1].

W 2005 alfabetyzacja mieszkańców wyniosła 90%. Przewidywana długość życia kobiet wyniosła 77 lat, mężczyzn – 70^[8].

Struktura religijna kraju w 2010 roku według The World Factbook^[1]:

• katolicy – 61,5%,

 Osobny artykuł: Archidiecezja Castries.

• protestanci – 27,8%:
  • adwentyści dnia siódmego – 10,4%,
  • zielonoświątkowcy – 8,5%,
  • pozostali (ewangelikalni, baptyści, anglikanie, Kościół Boży i inni) – 8,9%,
• bez religii – 5,9%,
• rastafarianie – 1,9%,
• niesprecyzowani – 1,4%,
• świadkowie Jehowy – 1,1%,
   Osobny artykuł: Świadkowie Jehowy na Saint Lucia.
• pozostałe religie – 0,4%.

• p
• d
• e

Kolonie, protektoraty i terytoria zależne Wielkiej Brytanii

Europa	Wolne Państwo Irlandzkie Akrotiri Dhekelia Cypr Gibraltar Guernsey Jersey Wyspa Man Helgoland Zjednoczone Kraje Wysp Jońskich Malta Minorka
Afryka	Basuto Beczuana Brytyjska Afryka Zachodnia Eswatini Gambia Sierra Leone Złote Wybrzeże Togo Brytyjskie Nigeria Południowa Nigeria Północna Nigeria Kamerun Brytyjski Protektorat Afryki Wschodniej Protektorat Zatoki Ambas Brytyjska Afryka Wschodnia Kenia Uganda Tanganika Zanzibar Somali Brytyjskie Libia Egipt Sudan Anglo-Egipski Brytyjska Afryka Centralna Niasa Rodezja Rodezja Południowa Rodezja Północna Kolonia Przylądkowa Kolonia Rzeki Oranje Natal Transwal Związek Południowej Afryki Walvis Bay Afryka Południowo-Zachodnia Zululand
Ameryka Północna	Stany Zjednoczone Kolonia Plymouth Floryda Zachodnia Floryda Wschodnia Trzynaście kolonii New Hampshire Massachusetts Bay Rhode Island i Plantacje Providence Connecticut Nowy Jork New Jersey Pensylwania Delaware Maryland Wirginia Karolina Północna Karolina Południowa Georgia Kanada Prowincja Kanada Quebec Dolna Kanada Górna Kanada Nowa Szkocja Cape Breton Nowy Brunszwik Wyspa Księcia Edwarda Kolonia Nowej Fundlandii/Dominium Nowej Fundlandii Labrador Terytoria Północno-Zachodnie Ziemia Ruperta Kolumbia Brytyjska Terytorium Stikine Vancouver
Ameryka Łacińska i Karaiby	Antigua i Barbuda Bahamy Barbados Honduras Brytyjski Brytyjskie Wyspy Dziewicze Kajmany Dominika Grenada Jamajka Brytyjskie Wyspy Podwietrzne Brytyjskie Wyspy Zawietrzne Montserrat Wybrzeże Moskitów Saint Christopher-Nevis-Anguilla Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Trynidad i Tobago Turks i Caicos Federacja Indii Zachodnich Gujana Brytyjska
Antarktyda i Ocean Atlantycki	Brytyjskie Terytorium Antarktyczne Bermudy Falklandy Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha (Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia, Tristan da Cunha) Georgia Południowa i Sandwich Południowy
Azja	Aden Protektorat Adeński Oman Traktatowy Oman Katar Bahrajn Palestyna Irak Kuwejt Afganistan Indie Birma Hongkong Straits Settlements Malaje Borneo Północne Sarawak Brunei Singapur Weihai
Ocean Indyjski	Andamany Nikobary Wyspy Ashmore i Cartiera Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego Cejlon Wyspa Bożego Narodzenia Wyspy Kokosowe Wyspy Heard i McDonalda Malediwy Mauritius Seszele
Australia i Oceania	Australia Nowa Południowa Walia Australia Południowa Queensland Wiktoria Kolonia Rzeki Swan Australia Zachodnia Ziemia van Diemena Tasmania Oceania Nowa Gwinea Brytyjska Brytyjskie Terytoria Zachodniego Pacyfiku Wyspy Salomona Wyspy Cooka Fidżi Tonga Wyspy Gilberta i Lagunowe Nauru Nowe Hebrydy Nowa Zelandia Niue Pitcairn Samoa Hawaje Tokelau

• Imperium brytyjskie
• Brytyjskie terytoria zależne

• p
• d
• e

Monarchie na świecie

Absolutne	Arabia Saudyjska Brunei Eswatini Watykan Oman
Konstytucyjne	Andora Bahrajn Belgia Bhutan Dania Hiszpania Holandia Japonia Jordania Kambodża Katar Kuwejt Lesotho Liechtenstein Luksemburg Malezja Maroko Monako Norwegia Szwecja Tajlandia Tonga Zjednoczone Emiraty Arabskie Commonwealth realms Antigua i Barbuda Australia Bahamy Belize Grenada Jamajka Nowa Zelandia Papua-Nowa Gwinea Saint Kitts i Nevis Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Kanada Tuvalu Wielka Brytania Wyspy Salomona
Elekcyjne	Afganistan Kambodża Malezja Samoa Watykan Zakon Maltański Zjednoczone Emiraty Arabskie
Plemienne	Ghana Aszanti Dagomba Nigeria Benin Oyo Sokoto Uganda Ankole Buganda Bunyoro Busoga Rwenzururu Toro Wallis i Futuna Alo Sigave Uvea Inne Maorysi (Nowa Zelandia) Jogjakarta (Indonezja) Zululand (RPA)