John Havlicek
John Joseph Havlicek (izgovor: /ˈhævlɪtʃɛk/; Martins Ferry, OH, 8. travnja 1940. – Jupiter, FL, 25. travnja 2019.) bio je američki košarkaš koji je cijelu svoju karijeru, koja je trajala 16 godina, proveo u Boston Celticsima. Havlicek je u 16 sezona s Celticsima osam puta bio NBA prvak, a danas ga se generalno smatra jednim od najboljih košarkaša svih vremena.
Rodio se u mjestu Martins Ferry, OH, 1940. godine. Njegovi roditelji - otac mu je bio čehoslovačkog, a majka hrvatskog porijekla[1] - bili su vlasnici trgovine u njegovom rodnom gradu.[2] Košarkom se aktivno počeo baviti na sveučilištu, igrajući tri godine za Ohio State Buckeyese, gdje mu je suigrač bio kasniji sedmerostruki All-Star, Jerry Lucas, ali i drugi igrači koji će kasnije postati uspješni, poput Larryja Siegfrieda, Bobbyja Knighta i Mela Nowella. Celticsi su ga izabrali na draftu 1962. godine, a Havlicek je svih 16 godina profesionalne karijere proveo u Bostonu, s kojim je osvojio osam naslova prvaka.
Prvi naslovi stigli su već tokom prve četiri sezone s klubom (1962. – 1966.), a kasnije je osvojio još dva naslova u 60-ima (1968. i 1969.) te jedina dva naslova Celticsa iz 70-ih godina (1974. i 1976.). Nadimak mu je bio "Hondo" (prema istoimenom filmu s Johnnom Wayneom iz 1953.),[2] a u historiji košarke ostao je zapamćen zbog svog revolucionarnog doprinosa ulozi "šestog igrača", kao i zbog nekoliko rekorda koje je postavio kao igrač. Havlicek i danas ostaje igrač s najduljim stažom u Celticsima, kao i rekorder po broju odigranih minuta te broju postignutih poena za klub (26,395), a po statistikama se nalazi i u samom vrhu NBA lige.[3] Postao je prvi igrač u historiji koji je u 16 uzastopnih sezona postigao preko 1,000 poena, a najbolja sezona bila mu je ona 1970./1971., kada je imao prosjek od 28.9 poena po utakmici.[4] Značajan je i po definiranju pozicije svingmana, hibridne pozicije između beka i krila, a sve zahvaljujući velikim vještinama s loptom koje je posjedovao.
Njegovu karijeru obilježila je povijesna anegdota iz 1965. godine, kada su Celticsi igrali finale Istoka protiv Philadelphia 76ers. Igala se posljednja utakmica u seriji, a Celticsi su vodili 110:109, pet sekundi prije kraja utakmice te su imali posjed. Bilo je dovoljno odigrati nekoliko dodavanja i utakmica bi bila riješena, međutim Bill Russell je lošim dodavanjem udario žicu koja je visjela s krova i pridržavala koš, čime su Celticsi izgubili posjed i omogućili Chamberlainovim 76ersima napad za pobjedu.[2] Hal Greer je dobio loptu da ju izvede i nastavi igru. Havlicek je stajao ispred Greera, okrenut leđima, i čuvao Cheta Walkera. Međutim, kada je Greer poslao loptu, Havlicek se naglo okrenuo, skočio i odbio loptu do Sama Jonesa.[2] Veteran među sucima, Earl Strom, opisao je Havlicekovu ukradenu loptu kao jedan od najboljih poteza što ih je vidio u svojoj 32 godine dugoj karijeri, a opisao ga je u svojim memoarima naslova Calling the Shots.[5] Komentator Celticsa, Johnny Most, zavikao je "Havlicek je ukrao loptu!" (engl. "Havlicek stole the ball!") usred prijenosa, a taj se povik i danas smatra najpoznatijim radijskim povikom u historiji NBA lige.[6]
Havlicek se umirovio 1978. godine; trenerski posao ga nikada nije zanimao.[7] Od 1967. godine bio je u braku s Beth Havlicek, koju je upoznao na fakultetu; njih su dvoje imali dvoje djece, sina Chrisa i kćerku Jill.[2] U posljednjim godinama života obolio je od Parkinsonove bolesti,[8] a umro je 25. travnja 2019. u Jupiteru, FL, sedamnaest dana nakon 79. rođendana.[7][9][10]
Legenda | |||||
---|---|---|---|---|---|
U | Odigranih utakmica | S | Startanih utakmica | MPU | Minuta po utakmici |
P% | Postotak koševa | 3P% | Postotak trica | SB% | Postotak slobodnih bacanja |
SPU | Skokova po utakmici | APU | Asistencija po utakmici | UPU | Ukradenih lopti po utakmici |
BPU | Blokada po utakmici | PPU | Poena po utakmici | Bold | Rekord karijere |
† | Osvojio naslov prvaka | * | Rekorder lige te sezone | Rekorder NBA lige |
Godina | Momčad | U | MPU | P% | SB% | SPU | APU | PPU |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1959.† | Ohio State Buckeyes | 28 | ... | .462 | .716 | 7.3 | ... | 12.2 |
1960. | Ohio State Buckeyes | 28 | ... | .539 | .701 | 8.7 | ... | 14.5 |
1961. | Ohio State Buckeyes | 28 | ... | .521 | .761 | 9.7 | ... | 17.0 |
Karijera[4] | 84 | ... | .508 | .730 | 8.6 | ... | 14.6 |
Godina | Momčad | U | S | MPU | P% | 3P% | SB% | SPU | APU | UPU | BPU | PPU |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1962.† | Boston Celtics | 80* | — | 27.5 | .445 | — | .728 | 6.7 | 2.2 | 14.3 | ||
1963.† | Boston Celtics | 80 | — | 32.3 | .417 | — | .746 | 5.4 | 3.0 | 19.9 | ||
1964.† | Boston Celtics | 75 | — | 28.9 | .401 | — | .744 | 4.9 | 2.7 | 18.3 | ||
1965.† | Boston Celtics | 71 | — | 30.6 | .399 | — | .785 | 6.0 | 3.0 | 18.8 | ||
1966. | Boston Celtics | 81* | — | 32.1 | .444 | — | .828 | 6.6 | 3.4 | 21.4 | ||
1967.† | Boston Celtics | 82 | — | 35.6 | .429 | — | .812 | 6.7 | 4.7 | 20.7 | ||
1968.† | Boston Celtics | 82 | — | 38.7 | .405 | — | .780 | 7.0 | 5.4 | 21.6 | ||
1969. | Boston Celtics | 81 | — | 41.6 | .464 | — | .844 | 7.8 | 6.8 | 24.2 | ||
1970. | Boston Celtics | 81 | — | 45.4* | .450 | — | .818 | 9.0 | 7.5 | 28.9 | ||
1971. | Boston Celtics | 82 | — | 45.1* | .458 | — | .834 | 8.2 | 7.5 | 27.5 | ||
1972. | Boston Celtics | 80 | — | 42.1 | .450 | — | .858 | 7.1 | 6.6 | 23.8 | ||
1973.† | Boston Celtics | 76 | — | 40.7 | .456 | — | .832 | 6.4 | 5.9 | 1.3 | .4 | 22.6 |
1974. | Boston Celtics | 82 | — | 38.2 | .455 | — | .870 | 5.9 | 5.3 | 1.3 | .2 | 19.2 |
1975.† | Boston Celtics | 76 | — | 34.2 | .450 | — | .844 | 4.1 | 3.7 | 1.3 | .4 | 17.0 |
1976. | Boston Celtics | 79 | — | 36.9 | .452 | — | .816 | 4.8 | 5.1 | 1.1 | .2 | 17.7 |
1977. | Boston Celtics | 82 | — | 34.1 | .449 | — | .855 | 4.0 | 4.0 | 1.1 | .3 | 16.1 |
Karijera[4] | 1,270 | — | 36.6 | .439 | — | .815 | 6.3 | 4.8 | 1.2 | .3 | 20.8 | |
All-Star[4] | 13 | 10 | 23.3 | .481 | — | .756 | 3.5 | 2.6 | .3 | .0 | 13.8 |
Godina | Momčad | U | S | MPU | P% | 3P% | SB% | SPU | APU | UPU | BPU | PPU |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1963.† | Boston Celtics | 11 | — | 23.1 | .448 | — | .667 | 4.8 | 1.5 | 11.8 | ||
1964.† | Boston Celtics | 10 | — | 28.9 | .384 | — | .795 | 4.3 | 3.2 | 15.7 | ||
1965.† | Boston Celtics | 12 | — | 33.8 | .352 | — | .836 | 7.3 | 2.4 | 18.5 | ||
1966.† | Boston Celtics | 17 | — | 42.3 | .409 | — | .841 | 9.1 | 4.1 | 23.6 | ||
1967. | Boston Celtics | 9 | — | 36.7 | .448 | — | .803 | 8.1 | 3.1 | 27.4 | ||
1968.† | Boston Celtics | 19 | — | 45.4 | .452 | — | .828 | 8.6 | 7.5 | 25.9 | ||
1969.† | Boston Celtics | 18 | — | 47.2 | .445 | — | .855 | 9.9 | 5.6 | 25.4 | ||
1972. | Boston Celtics | 11 | — | 47.0 | .460 | — | .859 | 8.4 | 6.4 | 27.4 | ||
1973. | Boston Celtics | 12 | — | 39.9 | .477 | — | .824 | 5.2 | 5.4 | 23.8 | ||
1974.† | Boston Celtics | 18 | — | 45.1 | .484 | — | .881 | 6.4 | 6.0 | 1.3 | .3 | 27.1 |
1975. | Boston Celtics | 11 | — | 42.2 | .432 | — | .868 | 5.2 | 4.6 | 1.5 | .1 | 21.1 |
1976.† | Boston Celtics | 15 | — | 33.7 | .444 | — | .809 | 3.7 | 3.4 | .8 | .3 | 13.2 |
1977. | Boston Celtics | 9 | — | 41.7 | .371 | — | .820 | 5.4 | 6.9 | .9 | .4 | 18.3 |
Karijera[4] | 172 | — | 39.9 | .436 | — | .836 | 6.9 | 4.8 | 1.1 | .3 | 22.0 |
- ↑ Petraglia, Mike (April 25, 2019). „Celtics Legend John Havlicek Dies at Age of 79”. CLNS Media. Pristupljeno April 26, 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Araton, Harvey (April 25, 2019). „John Havlicek, a Dynamo in Two Eras of Celtics Glory, Dies at 79”. New York Times. Pristupljeno April 27, 2019.
- ↑ Rollins, Khadrice (April 25, 2019). „Celtics Legend, Eight-Time NBA Champion John Havlicek Dies at 79”. SI.com. Pristupljeno April 26, 2019.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 „John Havlicek”. Basketball-Reference.com. Sports Reference LLC. Arhivirano iz originala na datum 2013-05-12. Pristupljeno April 26, 2019.
- ↑ Earl Strom (1990). Calling the Shots: My Five Decades in the NBA. New York: Simon and Schuster.
- ↑ „"Havlicek Stole the Ball!"”. NBA.com. Pristupljeno January 16, 2019.
- ↑ 7,0 7,1 Powers, John (April 25, 2019), „John Havlicek, one of the greatest Celtics ever, dies at 79”, Boston Globe
- ↑ Lott, Thomas (April 25, 2019). „Celtics Hall of Famer John Havlicek dies at 79”. Sporting News.
- ↑ Jason Owens (April 25, 2019). „NBA Legend John Havlicek Dies at 79”. Yahoo Sports.
- ↑ Mark Murphy (April 25, 2019). „John Havlicek, Celtics great, dies at 79”. Boston Herald.
- Statistike karijere i informacije o igraču na NBA.com, ili Basketball-Reference.com
- Havlicek's Basketball Hall of Fame profile