Çekya'daki Dünya Mirasları listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirasları, 1972 yılında kurulan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde tanımlandığı şekliyle kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerlerdir.[1][2] Çekya, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'yi 26 Mart 1993'te onaylayarak, tarihî yerlerini listeye dâhil edilmeye uygun hâle getirdi.[3]

2024 yılı itibarı ile Çekya'da listede 17 alan ve geçici listede 13 alan bulunmaktadır.[3] Listeye eklenen ilk yerler 1992'de Çekoslovakya döneminde Dünya Miras Komitesi'nin 16. oturumunda kayıt altına alınan Prag'ın Tarihi Merkezi, Český Krumlov'un Tarihi Merkezi ve Telč'in Tarihi Merkezi'ydi.[4] En son olarak 2023'te Žatec ve Saaz Şerbetçiotu Manzarası listeye dâhil edildi.[3] Erzgebirge/Krušnohoří Madencilik Bölgesi Almanya ile, üç kaplıca kentinin dahil olduğu Avrupa'nın Büyük Kaplıca Şehirleri altı ülke ile, Izera Dağları'nın dahil olduğu ülkenin tek doğal alanı olan Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları 17 ülke ile paylaşılmaktadır.[3]

Dünya Mirasları

[değiştir | kaynağı değiştir]

UNESCO, alanları on kritere göre listeler ve her alanın en az bir kriteri karşılaması gerekir. i'den vi'ye kadar olan kriterler kültüreldir ve vii'den x'e kadar olan kriterler doğaldır.[5]

  * Ulusötesi alan
World Heritage Sites
Ad Fotoğraf Lokasyon Seçildiği yıl UNESCO verileri Kaynak
Prag'ın Tarihi Merkezi Look at the Charles Bridge and the castle across the river Prag 1992 616bis; ii, iv, vi (kültürel) [6]
Český Krumlov'un Tarihi Merkezi View of the old town and the castle from above Güney Bohemya 1992 617; iv (kültürel) [7]
Telč'in Tarihi Merkezi Telč panorama from across the river Vysočina Bölgesi 1992 621; i, iv (kültürel) [8]
Nepomuklu Aziz John Hac Kilisesi View of the church with a cemetery in front Vysočina Bölgesi 1994 690; iv (kültürel) [9][10]
Kutná Hora: Tarihi kasaba merkezi, Azize Barbara Kilisesi ve Kutsal Meryem Ana'nın Göğe Kabulü ve Yahya Kilisesi Church of St Barbara, a large Gothic building, at night Orta Bohemya 1995 732; ii, iv (kültürel) [11]
Lednice-Valtice Kültürel Peyzajı Lednice castle in neo-Gothic style Güney Moravya 1996 763; i, ii, iv (kültürel) [12]
Kroměříž Kalesi ve Bahçesi Flower garden and a pavilion Zlín Bölgesi 1998 860; ii, iv (kültürel) [13][14]
Tarihi Holašovice Köyü Two village houses with painted facades Güney Bohemya 1998 861; ii, iv (kültürel) [15]
Litomyšl Kalesi View of the castle, showing a richly decorated facade Pardubice Bölgesi 1999 901; ii, iv (kültürel) [16]
Olomouc'taki Kutsal Teslis Sütunu The Holy Trinity Column decorated with several sculptures Olomouc Bölgesi 2000 859rev; i, iv (kültürel) [17][18]
Villa Tugendhat Villa exterior with clean white surfaces Güney Moravya 2001 1052; ii, iv (kültürel) [19]
Třebíč'teki Yahudi Mahallesi ve Aziz Procopius Bazilikası Jewish Quarter of Třebíč with St. Procopius Basilica in the background Vysočina Bölgesi 2003 1078bis; ii, iii (kültürel) [20]
Ore Dağı Madencilik Bölgesi* Front and back of a silver coin. Kuzey Bohemya 2019 1478; ii, iii, iv (kültürel) [21]
Kladruby nad Labem'deki Tören Taşıma Atlarının Yetiştirilmesi ve Eğitimi Peyzajı Kladruber horses in front of the National Stud Farm in Kladruby. Pardubice Bölgesi 2019 1589; iv, v (kültürel) [22]
Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları* Jizera Mountains Beech Forest Liberec Bölgesi 2021 1133quater; ix (kültürel) [23]
Avrupa'nın Büyük Kaplıca Şehirleri* Maxim Gorky colonnade in Mariánské Lázně Karlovy Vary Bölgesi 2021 1613; ii, iii, iv, vi (kültürel) [24]
Žatec ve Saaz Hops Peyzajı Hops garden, surrounded by buildings Ústí nad Labem Bölgesi 2023 1558rev; iii, iv, v (kültürel) [25]

Sözleşmeye taraf devletler, Dünya Mirası Listesi'nde yer alan mekanlara ek olarak, asıl listeye aday göstermek için geçici bir liste tutabilmektedir. Dünya Mirası Listesi'ne adaylık yalnızca mekan daha önce geçici listede yer alıyorsa kabul edilir.[26] Çekya'nın geçici listede on üç varlığı bulunmaktadır.[27]

Tentative Sites
Ad Fotoğraf Lokasyon Seçildiği yıl UNESCO verileri Kaynak
Slavonice'de bulunan rönesans evleri Houses with sgraffito facades Güney Bohemya 2001 i, ii, iv (kültürel) [28]
Třeboň Basin'deki göletler Fish pond at Rožmberk, look from above Güney Bohemya 2001 i, ii, iii, iv, v (kültürel) [29]
Český ráj (Çek Cenneti) Kaya Kuleler Hrubá Skála rock formations muhtelif lokasyonlarda 2001 (natürel) [30]
Büyük Moravya'daki sitler: Mikulčice'deki slavik müstahkem mevkiler - Azize Marina Kilisesi* Ruins at Mikulčice Archaeopark Güney Moravya 2001 iii, v (kültürel) [31]
Ostava'daki Endüstri Komleksi Industrial objects at Vítkovice Moravya-Silezya Bölgesi 2001 i, iv, v (kültürel) [32]
Terezín Kalesi Little Fortres of Terezín from above Ústí nad Labem Bölgesi 2001 i, ii, iv (kültürel) [33]
Luhačovice'deki spa Jurkovič spa house and a fountain in front Zlín Bölgesi 2001 i, ii, iii, iv (kültürel) [34]
Kuks yakınlarındaki Betlém Kaya Heykelleri Betlém Rock Sculptures depicting a Biblical scene. Fence and trees in the background. Hradec Králové Bölgesi 2001 i, ii, iv (kültürel) [35]
Karlštejn Kalesi Karlštejn Castle on the top of the hill, view from below Orta Bohemya 2001 i, ii, iv (kültürel) [36]
"Prag'ın Tarihi Merkezi" sahasının genişletilmesi The Hvězda Hunting Lodge, a Renaissance villa surrounded by forest Prag 2001 i, ii, iv (kültürel) [37]
Ještěd Tower Hotel and Television Transmitter Ještěd, view from above Liberec Bölgesi 2007 i, ii, iv (kültürel) [38]
Bubeneč'deki Kanalizasyon Tesisi Front view of the plant with two red brick chimneys Prag 2020 ii, iv (kültürel) [39]
Avrupa kağıthaneleri (kağıdın elle yapıldığı devirden)* Olomouc Bölgesi 2024 ii, iii, iv (kültürel) [40]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "The World Heritage Convention". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  2. ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  3. ^ a b c d "Czechia". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  4. ^ "16th session of the World Heritage Committee". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  5. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Criteria for Selection". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 26 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  6. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centre of Prague". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 20 Temmuz 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  7. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centre of Český Krumlov". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 29 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  8. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centre of Telč". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 27 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  9. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Pilgrimage Church of St John of Nepomuk at Zelená Hora". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 29 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  10. ^ "Vysočina: kraj s nejvyšším počtem památek UNESCO – Novinky.cz". web.archive.org. 4 Mart 2016. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  11. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Kutná Hora: Historical Town Centre with the Church of St Barbara and the Cathedral of Our Lady at Sedlec". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 28 Temmuz 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  12. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Lednice-Valtice Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 20 Temmuz 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  13. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gardens and Castle at Kroměříž". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 12 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  14. ^ "Archbishop's Chateau Kroměříž". Archbishop’s Chateau Kroměříž (İngilizce). 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  15. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Holašovice Historic Village". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 3 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  16. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Litomyšl Castle". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 12 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  17. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Holy Trinity Column in Olomouc". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 12 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  18. ^ https://whc.unesco.org/uploads/nominations/859rev.pdf [yalın URL]
  19. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tugendhat Villa in Brno". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 27 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  20. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Jewish Quarter and St Procopius' Basilica in Třebíč". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 27 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  21. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Erzgebirge/Krušnohoří Mining Region". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 29 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  22. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Landscape for Breeding and Training of Ceremonial Carriage Horses at Kladruby nad Labem". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  23. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  24. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Great Spa Towns of Europe". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  25. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Žatec and the Landscape of Saaz Hops". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Eylül 2024. 
  26. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  27. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Czechia - UNESCO World Heritage Convention". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  28. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Renaissance Houses at Slavonice". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  29. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Fishpond Network in the Trebon Basin". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  30. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Český ráj (Czech Paradise) Rock Cities". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  31. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sites of Great Moravia: Slavonic Fortified Settlement at Mikulčice – Church of St. Margaret at Kopčany". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  32. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Industrial Complexes at Ostrava". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  33. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Fortress of Terezín". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  34. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Spa at Luhacovice". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  35. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Betlém Rock Sculptures near Kuks". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  36. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Karlstejn Castle". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  37. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Extension of the World Heritage Site "Historic Centre of Prague" with the important Monuments in its Vicinity". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  38. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mountain-top Hotel and Television Transmitter Ještěd". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  39. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Old Wastewater Treatment Plant in Prague-Bubeneč". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 
  40. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "European Paper Mills (from the era of hand-made paper) (Czechia)". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Eylül 2024. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]