Asurologlar listesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu, kısmi bir Asurologlar listesidir. Bir Asurolog, Asur ve antik Mezopotamya'nın (Irak) geri kalanının arkeolojik, tarihsel, kültürel ve dilbilimsel çalışmalarında uzmanlaşmış bir kişidir.
A
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arthur Amiaud (Fransız, 1849-1889), Babil ve Asur yazıtları üzerine erken dönem araştırmalarıyla tanınır.
B
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zainab Bahrani (Iraklı, d. 1962), Columbia Üniversitesi'nde Eski Yakın Doğu Sanatı ve Arkeolojisi Profesörü.
- Taha Baqir (Iraklı, 1912-1984), Irak Ulusal Müzesi'nin eski küratörü, Gılgamış Destanını Arapçaya çevirmiştir.
- Paul-Alain Beaulieu (Kanadalı, d. 1955), Toronto Üniversitesi'nde Yakın ve Orta Doğu Medeniyetleri Profesörü.
- Behnam Abu Alsoof (Iraklı, 1931-2012), Dicle vadisinde yaptığı kazılarla tanınan antropolog, tarihçi ve yazar.
- Carl Bezold (Alman, 1859-1922), özellikle Akadca alanındaki araştırmalarıyla tanınır, Asurbanipal Kütüphanesi'ni kataloglamıştır.
- Robert D. Biggs (Amerikalı, d. 1934), Journal of Near Eastern Studies dergisinin editörü.
- Riekele Borger (Hollandalı, 1929-2010), çivi yazısı işaret listeleriyle ünlüdür.
- Jean Bottéro (Fransız, 1914-2007), Eski Yakın Doğu uzmanı.
C
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dominique Charpin (Fransız, d. 1954), Collège de France'da "Eski Babil" dönemi konusunda uzmanlaşmış profesör.
- Henry Adrian Churchill (İngiliz, 1828-1886), diplomat ve antik Mezopotamya'nın arkeolojik kaşifi.
- Muazzez İlmiye Çığ (Türk, d. 1914), Sümer uygarlığı konusunda uzmanlaşmış arkeolog.
- Miguel Civil (Amerikalı, 1926-2019), Chicago Üniversitesi'nde Sümer dili de dahil Sümer ve Eski Mezopotamya çalışmaları uzmanı.
- Albert T. Clay (Amerikalı, 1866-1925), Yale Üniversitesi'nde profesör, tarihçi ve Sami dilleri uzmanı.
D
[değiştir | kaynağı değiştir]- Stephanie Dalley (İngiliz, d. 1943), çivi yazısı metinleri ve Babil'in Asma Bahçeleri araştırmaları ile tanınır.
- Friedrich Delitzsch (Alman, 1850-1922), Eski Ahit'in çoğunun eski Babil masallarından türetildiğini savunan Orta Doğu dilleri uzmanı.
- Georges Dossin (Belçikalı, 1896-1983), Suriye'deki kazı alanlarında çalışan arkeolog.
- Jean-Marie Durand (Fransız, d. 1940), araştırmaları ağırlıklı olarak Mari antik kentinin kalıntılarında bulunan metinlerle ilgilidir.
E
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dietz-Otto Edzard (Alman, 1930-2004), Eski Yakın Doğu bilgini ve Sümer dili dilbilimcisi.
- Joseph Epping (Alman, 1835-1894), Babil astronomi gözlemleri ve tabloları üzerine matematiksel bir araştırma yapan astronom.
F
[değiştir | kaynağı değiştir]- Irving Finkel (İngiliz, d. 1951), antik Mezopotamya'dan kil tabletler üzerindeki çivi yazısı yazıtları konusunda uzmanlaşmış filolog.
- Daniel E. Fleming (Amerikalı, d. 1957), çalışmaları İbranice Kutsal Kitap yorumu üzerine yoğunlaşan Kutsal Kitap uzmanı.
- Fulgence Fresnel (Fransız, 1795-1855), Mezopotamya'da kazı yapan ilk arkeoloji ekiplerinden birine liderlik eden oryantalist bilim adamı.
G
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lamia Al-Gailani Werr (Iraklı, 1938-2019), eski Mezopotamya antik eserleri uzmanı.
- Paul Garelli (Fransız, 1924-2006), Sorbonne'da Sami Doğu halklarının tarihi üzerine ders veren öğretim görevlisi ve profesör.
- Joseph Étienne Gautier (Fransız, 1861-1924), Akadlı Sargon zamanından önceki kültürlerin üst üste binen birkaç aşamasını ortaya çıkaran arkeolog.
- Andrew R. George (İngiliz, d. 1955), Gılgamış Destanı'nın çevirisini ve açıklamasını yapan dilbilimci.
- Ignace Gelb (Polonyalı, Amerikalı, 1907-1985), Akadca metinlerinin edisyonlarını ve Eski Akadca dilbilgisi ve sözlüğünü yayımlayan dilbilimci
- Jean-Jacques Glassner (Fransız, d. 1944), Mezopotamya dünyası ve çivi yazısı konusunda uzmanlaşmış tarihçi.
- Georg Friedrich Grotefend (Alman, 1775-1853), çivi yazısının deşifre edilmesine yaptığı katkılarla tanınan epigrafist ve filolog.
- Oliver Gurney (İngiliz, 1911-2001), Hititler konusunda uzman.
H
[değiştir | kaynağı değiştir]- Joseph Halévy (Osmanlı-Fransız, 1827-1917), Saba yazıtlarını aramak için Yemen'i geçen oryantalist ve gezgin.[1]
- William W. Hallo (Alman-Amerikalı, 1928-2015), Asuroloji ve Babil Edebiyatı profesörü ve Yale Üniversitesi Babil koleksiyonu küratörü.
- Richard Hallock (Amerikalı, 1906-1980), Chicago Assyrian Dictionary'nin eski editör sekreteri.
- Hendrik Arent Hamaker (Hollandalı, 1789-1835), Doğu dilleri üzerine çalışan filolog ve oryantalist.
- Paul Haupt (Alman-Amerikalı, 1858-1926), Amerika Birleşik Devletleri'nde Asuroloji'nin öncülerinden olan Sami bilgini.[2]
- Hermann Volrath Hilprecht (Alman-Amerikan, 1859-1925), Irak'ta kazılar gerçekleştiren arkeolog.[3]
- Edward Hincks (İrlandalı, 1792-1866), Mezopotamya çivi yazısını deşifre edenlerden biridir.[4][5]
- Paul Y. Hoskisson (Amerikalı, d. 1943), Mormon Kitabı ve Eski Ahit üzerine araştırmalar yayımlamış olan Eskiçağ kutsal metinleri profesörü.
- Thomas Hyde (İngiliz, 1636-1703), Türkçe, Arapça, Süryanice, Farsça, İbranice ve Malayca'ya hakim olan ve "çivi yazısı" kelimesini icat eden oryantalist ve dilbilimci.[6][7]
J
[değiştir | kaynağı değiştir]- Thorkild Jacobsen (Danimarkalı, 1904-1993), Chicago Oriental Institute direktörü ve Harvard Üniversitesi'nde Asuroloji profesörü, Sümer Kral Listesinin İngilizce çevirisini yapmıştır.
- Liane Jakob-Rost (Alman, d. 1928), Vorderasiatisches Museum Berlin koleksiyonundaki çivi yazılı kaynakları düzenlemeye ve yayınlamaya odaklanmıştır.
- Morris Jastrow Jr. (Polonyalı-Amerikalı, 1861-1921), Sami dilleri üzerine dilbilimsel çalışmalar yapan oryantalist ve kütüphaneci.
- Alfred Jeremias (Alman, 1864-1935), papaz ve eski Yakın Doğu dinleri uzmanı.
- Claude Hermann Walter Johns (İngiliz, 1857-1920), Cambridge Üniversitesi'nde Asuroloji ve King's College London'da Asurca dersleri vermiştir.
K
[değiştir | kaynağı değiştir]- Karlheinz Kessler (Alman, 1948), Bağdat DAI'de yetkili, Erlangen-Nürnberg Üniversitesi'nde Asuroloji profesörü, Doğu Türkiye ve Suriye'nin tarihi topografyası, çeşitli Uruk dönemlere ait tabletlerin editörü.
- Bahija Khalil Ismail (Iraklı, 1934-2019), Irak Müzesi eski müdürü.
- Leonard William King (İngiliz, 1869-1919), Hammurabi Kanunları gibi antik eserlerin çevirileriyle tanınan arkeolog.
- Samuel Noah Kramer (Rus-Amerikan, 1897-1990), Sümer tarihi ve dili konusunda uzman olarak kabul edilir, Ur için Ağıt ve diğer metinleri incelemiştir.
- Franz Xaver Kugler (Alman, 1862-1929), çivi yazılı tabletler ve Babil astronomisi üzerine çalışmış ve Babil'in Ay ve gezegenlerle ilgili teorilerini çözmüş matematikçi.
L
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wilfred G. Lambert (İngiliz, 1926-2011), tarihçi ve arkeolog, Asuroloji ve Yakın Doğu Arkeolojisi uzmanı.
- Emmanuel Laroche (Fransız, 1914-1991), dilbilimci ve Hititolog, eski Anadolu dilleri (Hint-Avrupa ve Hurrice) uzmanı.
- Austen Henry Layard (İngiliz, 1817-1894), 1851'de Nimrud ve Ninova'da kazı yapan kişi olarak tanınan gezgin.[8]
- Gwendolyn Leick (Avusturyalı-İngiliz, d. 1951), antik Mezopotamya hakkında kitap ve ansiklopedi yazarı.
- François Lenormant (Fransız, 1837-1883), Helenist ve arkeolog, çivi yazısı yazıtlarında Akadca adını verdiği Yahudi olmayan bir dilin varlığını ilk fark edenler arasındadır.
- Hildegard Lewy (Amerikalı, 1903-1969), çivi yazılı metinler ve Babil matematiği uzmanı.
- William Loftus (İngiliz, 1820-1858) jeolog, doğa bilimci, kaşif ve 1849'da antik Sümer şehri Uruk'u keşfeden arkeolojik kazıcı.[9]
- Jørgen Læssøe (Danimarkalı, 1924-1993), Tell Shemshara kazı başkanı ve Danca Asuroloji üzerine birçok popüler tarih kitabının yazarı
M
[değiştir | kaynağı değiştir]- Khazal Al Majidi (Iraklı ve Hollandalı, d. 1951), eski dinler ve medeniyetler bilimi ve tarihi uzmanı.
- Stefan Maul (Alman, d. 1958), Heidelberg Bilimler Akademisi araştırma birimi başkanı "Assur'dan edebi çivi yazılı metinlerin baskısı".
- Joachim Menant (Fransız, 1820-1899), çivi yazısı üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan avukat ve oryantalist.
- Cécile Michel (Fransız, d. 1962), Kültepe'de keşfedilen çivi yazılı tabletlerin deşifre edilmesi üzerine çalışan epigraf ve arkeolog.
- Alan Millard (İngiliz, d. 1937), Atrahasis Destanı'nı yeniden keşfeden İbranice ve Eski Sami dilleri profesörü.
- William L. Moran (Amerikalı, 1921-2000), Harvard Üniversitesi'nde Asuroloji profesörü, Akad dili uzmanı
N
[değiştir | kaynağı değiştir]- Edwin Norris (İngiliz, 1795-1872), Ninova'daki Asur aslan ağırlıklarını deşifre eden ve bu uygarlığın ağırlık ölçüm sistemini keşfeden filolog.
O
[değiştir | kaynağı değiştir]- Michael Patrick O'Connor (Amerikalı, 1950-2007), Kutsal Kitap İbranicesi ve Kutsal Kitap şiirine odaklanan Sami dilleri dilbilimcisi.
- Julius Oppert (Fransız-Alman, 1825-1905), Asur'da orijinal olarak konuşulan dilin Turani (Türkçe ve Moğolca ile ilgili) olduğunu savunan dilbilimci.[10]
P
[değiştir | kaynağı değiştir]- Johannes Hendricus van der Palm (Hollandalı, 1763-1840), Doğu dilleri ve İbrani antik eserleri profesörü.
- Barbara Parker-Mallowan (İngiliz, 1908-1993), silindir mühürler konusunda uzmanlaşmış arkeolog ve epigrafist.
- Simo Parpola (Finlandiyalı, d. 1943), tüm yönleriyle (dil, edebiyat, tarih vb.) Yeni Asur İmparatorluğu uzmanı.
- Theophilus Pinches (İngiliz, 1856-1934), Siddim Vadisi Savaşı ile ilgili bazı Babil tabletlerini çeviren öncü Asurolog.
- Henri Pognon (Fransız, 1853-1921), yoğun bir çeviri çalışmasıyla anlamlarına nüfuz ettiği Semitik yazıtları toplayan arkeolog ve epigraf.
- Nicholas Postgate (İngiliz, d. 1945), İngiliz Arkeoloji Okulu (Irak) eski müdürü, Abu Salabikh (Irak) ve Kilise Tepe Höyüğü (Türkiye) kazılarını yönetmiştir.
- Adrien Prévost de Longpérier (Fransız, 1816-1882), Khorsabad'dan Fransa'ya gelen ilk Asur heykellerini Louvre'da karşılayan nümismat, arkeolog ve eski eser küratörü.
R
[değiştir | kaynağı değiştir]- Karen Radner (Avusturyalı, d. 1972), Münih Üniversitesi'nde Eskiçağ Tarihi Profesörü.
- Anson Rainey (Amerikalı, 1930-2011), Eski Yakın Doğu kültürleri ve Sami dilbilimi profesörü, Amarna tabletleri üzerine çalışmalarıyla tanınır.
- Hormuzd Rassam (Iraklı, İngiliz, 1826-1910), Gılgamış Destanı'nı içeren kil tabletler de dahil olmak üzere arkeolojik keşifleriyle tanınan Asurolog.[11]
- Otto E. Ravn (Danimarkalı, 1881-1952), Kopenhag Üniversitesi'nde profesör.
- Sir Henry Rawlinson, 1. Baronet (İngiliz, 1810-1895), Büyük Darius tarafından Eski Farsça, Elamca ve Babilce (Akadcanın daha sonraki bir biçimi) olarak yazılan üç dilli yazıtların Eski Farsça bölümünün transkripsiyonunu yapan oryantalist.[12]
- Erica Reiner (Amerikalı, 1924-2005), Akad dilini anlamak için temel referans çalışması olan "Chicago Assyrian Dictionary"nin editörü.
- Claudius Rich (İngiliz, 1787-1821), Babil'in kalıntılarını araştıran ve Bağdat Paşalığı hakkında coğrafi ve istatistiksel bir açıklama yapan gezgin ve antikacı.
- Michael Roaf (İngiliz, d. 1947), eski İran çalışmaları ve Asuroloji konusunda uzmanlaşmış arkeolog.
- Eleanor Robson (İngiliz, d. 1969), University College London'da eski Orta Doğu tarihi profesörü.
- Francesca Rochberg (Amerikalı, d. 1952), Babil astronomi tarihi üzerine çalışmalarıyla tanınan bilim tarihçisi.
- Georges Roux (Fransız, 1914-1999), Eski Yakın Doğu hakkında Ancient Iraq ve La Mésopotamie gibi popüler tarih kitaplarının yazarı.
S
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abraham Sachs (Amerikalı, 1915-1983), British Museum'daki Babil astronomi günlüklerini inceleyen Asur astronomi uzmanı.
- H. W. F. Saggs (İngiliz, 1920-2005), Max Mallowan'ın Nimrud kazısına katılan klasisist ve oryantalist.
- Walther Sallaberger (Avusturyalı, d. 1963), Musul ve Borsippa (Irak) ve Pergamon (Türkiye) kazılarına katılan arkeolog ve dilbilimci.
- Armas Salonen (Finlandiyalı, 1915-1981), Chicago Assyrian Dictionary projesine katılan ve Gılgamış Destanı'nın ilk Fince çevirisini yayımlayan dilbilimci.
- Ernest de Sarzec (Fransız, 1832-1901), antik Sümer uygarlığını keşfeden arkeolog.[13]
- Jules-Justin Sauveplane (Fransız, 1862-1928), Gılgamış Destanı'nın ilk Fransızca çevirilerinden birini yayınlayan İncil çalışmaları ve eski Doğu uzmanı.
- Archibald Sayce (İngiliz, 1845-1933), dilbilim araştırmalarında arkeolojik ve anıtsal kanıtların önemini vurgulayan, en az yirmi antik ve modern dilde yazabilen dilbilimci.
- Jean-Vincent Scheil (Fransız, 1858-1940), İran'da Hammurabi Kanunları'nı keşfeden bilim adamı.[14]
- Eberhard Schrader (Alman, 1836-1908), Almanya'da Asuroloji alanının öncüsü.
- Giovanni Semerano (İtalyan, 1913-2005), Eski Mezopotamya dillerini inceleyen ve Hint-Avrupa teorisini reddeden filolog ve dilbilimci.
- Shin Shifra (İsrailli, 1931-2012), Sümer ve Akad kültürel mirasının çocuklar için uyarlamalarını yayımlayan şair, çevirmen, yazar, editör ve edebiyat eleştirmeni.
- Åke W. Sjöberg (İsveçli, 1924-2014), Sümer dili ve edebiyatı üzerine uzmanlaşmış Asurolog.
- George Smith (İngiliz, 1840-1876), Gılgamış Destanı'nı ilk keşfeden ve çeviren öncü Asurolog.[15]
- Wolfram von Soden (Alman, 1908-1996), İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde çalışmalarını büyük ölçüde etkilemiş olan eski Sami dilleri uzmanı.
- Matthew Stolper (Amerikalı, d. 1944), Babil hukuk metinleri uzmanı, şu anda Persepolis Tahkimat Projesi'nde yer almaktadır.
- Ephraim Avigdor Speiser (Polonyalı, Amerikan doğumlu, 1902-1965), Musul'daki Tepe Gawra'yı (veya "Büyük Höyük") keşfeden Asurolog
- Vasily Struve (Sovyet, 1889-1965), Sümer, Babil, Asur, Hitit İmparatorluğu ve Antik Yakın Doğu'nun diğer uygarlıklarının tarihi ve sanatları üzerine çalışan tarihçi.
- Saana Svärd (Finlandiyalı, d. 1977), Eski Yakın Doğu'nun kültürel tarihi, özellikle de Yeni Asur İmparatorluğu, sosyal ve siyasi güç ilişkileri ve eski cinsiyet kavramları konusunda uzman.
T
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hayim Tadmor (İsrailli, 1923-2005), İncil tarihi ve Eski Yakın Doğu Tarihi uzmanı.
- Henry Fox Talbot (İngiliz, 1800-1877), bilim adamı, mucit ve tuzlu kağıt ve kalotip işlemlerini icat eden fotoğraf öncüsü, ancak çivi yazısının deşifre edilmesi de dahil olmak üzere birçok başka konuda da yer aldı.
- John George Taylor (İngiliz, fl. 1851-1861), Orta Doğu'nun eski eserlerini araştıran ve Basra Körfezi yakınlarındaki mezar höyüklerini keşfeden ilk arkeologlardan biri.
- Reginald Campbell Thompson (İngiliz, 1876-1941), Ninova, Ur, Nebo ve Karkamış'ta kazılar yapmış, 1930'da "Gılgamış "ın erken bir eleştirel baskısını hazırlamıştır.
- Raymond-Jacques Tournay (Fransız, 1912-1999), L'Épopée de Gilgamesh Introduction, traduction et notes kitabının yazarı.
V
[değiştir | kaynağı değiştir]- Klaas Veenhof (Hollandalı, d. 1935), Leiden Üniversitesi'nde profesör, Eski Babil dönemi ve Kaneş gibi Eski Asur ticaret kolonileri uzmanı.
W
[değiştir | kaynağı değiştir]- James Kinnier Wilson (İngiliz, 1921-2022), Mezopotamya efsaneleri ve destanları uzmanı, eski Mezopotamya'nın organik ve zihinsel hastalıklarının incelenmesine ilgi duyan kişi.
- Hugo Winckler (Alman, 1863-1913), Türkiye'de Boğazkale'de Hitit İmparatorluğu'nun başkentini (Hattuşaş) ortaya çıkaran arkeolog ve tarihçi ve eski Orta Doğu dilleri öğrencisi,
- Donald Wiseman (İngiliz, 1918-2010), 1961-1982 yılları arasında Londra Üniversitesi'nde Asuroloji Profesörü olan Wiseman, Nimrud'da ortaya çıkarılan çivi yazılı tabletlerin bir kataloğunu derlemiştir.
Y
[değiştir | kaynağı değiştir]- Donny George Youkhanna (Iraklı, 1950-2011), Amerika'nın Irak'ı işgali sırasında Bağdat'taki Ulusal Müze'den yağmalanan Mezopotamya eserlerinin kurtarılmasında etkili olan arkeolog.
Z
[değiştir | kaynağı değiştir]- Richard L. Zettler (Amerikalı, d. 1949), Pennsylvania Üniversitesi Yakın Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Bölümü'nde profesör, Erken Tunç Çağı Mezopotamya'sında kentsel gelişim ve karmaşık toplumların örgütlenmesi konularında özel ilgi alanları vardır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kramer 1963, s. 21.
- ^ Kramer 1963, s. 24.
- ^ Kramer 1963, s. 22-24, 58, 167.
- ^ Budge 1925, s. 8, 53, 57, 74, 77, 90, 93, 295.
- ^ Kramer 1963, s. 14-20, 23.
- ^ Budge 1925, s. 19, 39.
- ^ Kramer 1963, s. 10.
- ^ Budge 1925, s. 27, 29, 44, 65, 67-69, 72, 89, 107, 151, 266.
- ^ Budge 1925, s. 86, 87, 145, 197, 202.
- ^ Budge 1925, s. 58, 59, 88, 109, 205, 206, 211, 220, 269.
- ^ Budge 1925, s. 72, 79, 80, 85, 114, 130, 198, 207.
- ^ Budge 1925, s. 31, 44, 52, 73, 89, 261, 265, 476.
- ^ Budge 1925, s. 135, 197.
- ^ Budge 1925, s. 192, 215.
- ^ Budge 1925, s. 89, 106, 119, 152, 155, 162, 223, 224, 262, 267.
İlave okumalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Budge, E. A. Wallis (1925). The Rise and Progress of Assyriology. London: Richard Clay & Sons, Limited.
- Kramer, Samuel Noah (1963). The Sumerians: Their History, Culture, and Character. Chicago & London: The University of Chicago Press.