Brescia
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Brescia | |
---|---|
Città di Brescia | |
Ülke | İtalya |
Bölge | Lombardiya |
İl | Brescia |
İdare | |
• Belediye başkanı | Emilio Del Bono (PD) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 90,68 km² |
Rakım | 150 m |
Nüfus (2019)[1] | |
• Toplam | 200.423 |
• Yoğunluk | 2,200/km² |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Alan kodu | 030 |
Resmî site www.comune.brescia.it |
Brescia, kuzey İtalya'da Lombardiya bolgesinde, merkezi olduğu Brescia ilinde bulunan bir sanayi şehri ve bir komün'dür. Şehir Alp Dağları eteklerinde kuruludur. Lombardiya Bölge merkezi olan Milano'dan sonra, Lombardiya bölgesinde ikinci büyüklükte olan yerleşim merkezidir. Şehir sınırları içindeki nüfusu 2019 itibarıyla 200.423 kişidir. Brescia ili, İtalya'da bulunan en büyük il olup nüfusu 1.2 milyondur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Brascia'nın uzun bir tarihi bulunmaktadır. Romalıların İtalya'yı fethinden daha önce, eski adı Brixia olarak anılmakta ve o zamanlara göre büyük bir bölgesel merkez olarak sayılmaktaydı. Klasik Roma çağlarında ve Orta Çağlar'da da bu bölgesel merkez olma niteliğini korumuştu. Şu anda şehirde bu çağlardan kalma birçok eski eser ve anıt bulunmaktadır ve bunlar arasında en önemlisi şehrin muhteşem kalesidir. Brescia şehrinin birbirleriyle dikey olarak kesişen düz sokaklardan oluşması şehrin Roma tarihinden kalma bir özelliğidir. Roma çağlarının Brescia şehri şimdiki şehrin ancak doğu taraflarını kapsamaktaydı. Brescia, Orta Çağlarda büyüdü ve o zamanlar yapılan şehir duvarları Romalı şehirden birkaç kat büyük bir alan almaktadır. Şehrin kuzeyinde bulunan Piazza del Foro klasik Roma çağlarının Şehir Forumu olduğu ve şu anda Müze'ye bağlı bir yıkıntı olan Korint sütunlu tapınak da Roma imparatoru Vespasianus tarafından yaptırılan şehrin Kapitol Tapınağı olduğu bilinmektedir. Brescia Müzesi'nde çok önemli bir arkeolojik kalıntı olan ve şehirde 1823'te yapılan bir kazıda ele geçirilen dökme bronzdan bir Victory heykeli bulunmaktadır. Bu meydanının güney tarafı da, çok daha yıkık olmakla beraber, eski bir Bazilika, bir tapınak ve klasik tiyatro kalıntılarını ihtiva etmektedir.
19. yüzyıl başında Napolyon Bonapart'ın yenilmesinden sonra yapılan siyasi düzenlemelerden sonra Kuzey İtalya bölgesi Lombardia-Venetia Krallığı adı ile Avusturya-Macar İmparatorluğu'na bağlanmıştı. Avusturya'nın İtalya'da bulunan Demir Üçgen adı ile anılan büyük askeri savunma üstlerinden biri de Brescia Kalesi olmuştu. İtalya'nın birleştirilmesi süreci içinde Brescia'da 1848'de ve 1849 ilkbaharında Avusturya'ya karşı halk isyanları ve direnişi çıkmış ve bu şehre İtalyan Dişi Arslanı lakabı kazandırmıştır. Brescia şehri İtalya'yı birleştiren Piyemonte Hanedanından Kral Charles Albert'e bağlılığını bildiren ilk İtalyan şehirlerinden olmuştur. Brescia 1852'de İtalyan Krallığı'na dahil olmuştur.
Brescia tarihindeki en önemli ve önemli modern ressam, Fransız izlenimciliğine karşı İtalyan izlenimciliği olarak kabul edilen "Filippinismo" sanatsal akımının Francesco Filippini kurucusuydu.
Nüfus gelişimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Brescia'nın belediye sınırları içindeki nüfusu (12.2010 itibarıyla) 190.809 kişidir. 19. ve 20. yüzyılda Brescia'nin belediye sınırları içindeki nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:
Kişi
Görülecek turistik yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Piazza della Loggia: İtalya'da tipik olarak piazza adı ile anılan Rönesans çağı şehir meydanı (şimdi Şehir Konağı olarak kullanılan) 1492'de mimar Filippino de' Grassi tarafından yapılan Loggia ile birlikte tasarlanıp inşa edilmiştir.
- Duomo Vecchio (Eski Katedral) veya La Rotanda Romenesk tipi bir kilisedir ve yuvarlak dairesel bir bina olarak inşa edilmesi çok ilgi çekicidir. Ana binanın 11 yüzyıldan kaldığı bildirilmektedir. Birkaç tane özel mermerden yapılmış Hristiyan evliya mezarı bulunmaktadır. Kilisesini duvarları Rönensans zamanından kalmış dini resimlerle süslüdür.
- Duomo Nuovo (Yeni Katedral) Bu yeni katedralin inşa edilmesine 1604'te başlanmış; önce önce ünlü Venedikli mimar olan Palladio tarafından başlatılmış; ama para anlaşmazlıkları nedeni ile yine Palladio stiline uygun olarak diğer mimarlar tarafından tamamlanmıştır. Katedral'ın ön cephesi ve kubbesi çok ünlüdür. Katedralin içerisi de Bonvicino adlı tanınmış bir Barok çağı ressamın freskoları ile süslenmiştir. Kilisenin içinde bulunan bir 4. yüzyıl Hristiyan evliyasına adanmış 1501'de yapılmış olan kemer de çok ilgi çekmektedir.[2]
- Broletto Eski İl konağı: BU 12. ve 13. yüzyıllarda inşa edilmiş çok büyük bir kuleyi de ihtiva eden bir tarihi yapıdır.
- Piazza del Foro: Lombardiya bolgesi içinde hâlen elde bulunan Romalı dönemi kalıntılarının başında gelen bir sıra eski eser bulunmaktadır. Bunlar arasına MÖ 73'te İmparator Vespasian tarafında yaptırılan Kapitol Tapınağı başta gelemktedir.
- San Salvatore Manastırı: Bunun Lombardların Kuzey İtalya'yı ellerinde bulnduğu sırada kurulup yapıldığı bilinmektedir ama sonradan birçok değişikliğe uğramıştır. Yine de kuzey İtalya'da bulunan Orta Çağ'ın ihtişamlı dinsel eserlerinden en önemli örneği olduğu kabul edilmektedir.
- Santa Maria dei Miracoli Kilisesi: (1488-1523) arasında yapılmıştır; çok sayıda baş-reloyeflerle süslü, mimar Giovanni Antonio Amadeo tarafından yapılmış bir ön cephesi bulunur.
- St Francis Kilisesi: Romanesk-Gotik tipi mimarını güzel örneğidir.
- Kale: Şehrin kuzey doğusunda bir tepede bulunup güzel şehir manzaraları sağlamaktadır.
- San Nazario e Celso Kilisesinde meşhur ressam Titian tarafından yapılmış Averoldi adlı bir politiptik bulunmaktadır.
- San Clemente Kilisesi ve San Giovanni Kilisesi de (Moretto lakaplı) ressam Alessandro Bonvicino resimleri ile bezelidir.
- Pinacoteca Tosıo Martinengo: Yöresel sanat galerisi klasik Brescia ekolü Rönesans ressamları olan Romanino, Bonvicino ve öğrencisi Giovanni Battista Moroni eserlerini sergilemektedir.
- Biblioteca Queriniana kütüphanesi: Nadir eski yazma eserleri barındırmaktadır. Bunlar arasında Dante'nin eserlerinin 14. yüzyıl nadir yazmaları ünlüdür.
Ekonomik ve kültürel yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Brescia İtalya'da üçüncü büyük sanayi bölgesi olarak ün yapmıştır. Makine tasarımı ve üretimi, makine mühendisliği ve otomotiv yan sanayileri bu şehrin başlıca istihdam alanlarıdır. Özellikle bu şehirde dünyaca tanınmış küçük silah ve askeri savunma sanayi birimleri arasında Beretta şirketinin merkezi ve en büyük üretim üniteleri de Brescia'dadır. Brescia küçük ve orta çaplı işletmelerde, özellikle aile isletmeleri ile, İtalya'da ün salmıştır. Diğer taraftan finansal sektör de Brescia'da önemli olarak yer almaktadır. Son olarak şehrin Alp Dağlarına ve kuzey İtalyan göllerine (özellikle Garda Gölü ve Iseo Gölü yakınlığı şehrin turist çekmesi ve birçok irili ufaklı turistik işletmelerin Brescia'da bulunmalarına yer açmaktadır.
Brescia İtalyan üniversite şehirlerinden biridir. 4 fakülteli devlet üniversitesi Università degli studi di Brescia, 6 fakülteli Katolik üniversitesi Università Cattolica del Sacro Cuore, iki büyük iyi isim yapmış güzel sanatlar akademisi ve bir diğer akademi Brescia'da bulunan yüksek eğitim kurumlarıdır.
Brescia'nın futbol takımı Brescia Calcio SpA birçok ünlü İtalyan futbolcular yetiştirmiştir. Şehirde diğer sporlar da şehrin kültürel yaşamında önemli bir tutmaktadır. Bu spor alanlarında da Brescia sporcuları İtalyan millî takımlarında ve Avrupa'da önemli rol oynamışlardır. Bu sporlar arşında rugbi, şu polosu, bisiklet yarışları ve tenis sayılabilir. Brescia Mille Miglia adı verilen Mayıs ayında yapılana otomobil yol yarışlarının güzergâhı Brescia-Roma-Brescia olup bu yarış Brescia'da başlayıp bu şehirde bitmektedir.
Kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Brescia şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:
- Darmstadt, Almanya
- Logroño, İspanya
- Toluca, Meksika
- Shenzhen, Çin
- Beytüllahim, Filistin
- Pescara, İtalya
Komşu komünler
[değiştir | kaynağı değiştir]Brescia komünü şu komünlerle sınır komşusudur:Borgosatollo, Botticino, Bovezzo, Castel Mella, Castenedolo, Cellatica, Collebeato, Concesio, Flero, Gussago, Nave, Rezzato, Roncadelle, San Zeno Naviglio
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ Duomo Nuovo.[ölü/kırık bağlantı]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Brescia Belediyesi'nin resmi websitesi 22 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (İtalyanca) (Erişim:1.12.2010.