Lurca

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Lurca
لری
TelaffuzLurî
Bölgeİran
Dil ailesi
Hint-Avrupa
  • İran
    • Batı İran dilleri
      • Güneybatı İran dilleri
        • Lurca
Diyalektler
Merkezî Lurca (Minjai)
Güney Lurca
Dil kodları
ISO 639-3lrc
Glottologluri1252[1]

Lurca (Lurca: زون لری; zeun Luri), İran'daki bazı bölgelerde konuşulan ve Farsçayla birlikte güneybatı İrani diller grubuna giren dildir. Encyclopædia Iranica'ya göre Lurca ve Bahtiyarca dilleri, Farsça ile Kürtçe arasında kalmış ayrı bir dildir.[2] Çoğu zaman Lekçe diliyle karıştırılmaktadır ancak Lek dili kuzeybatı İrani diller grubunda olmakla birlikte Lurcanın kuzey lehçesi ile büyük oranda fonolojik benzerlik ve ortak kelime dağarcığı göstermektedir.[3] Lurcanın kuzey, güney ve merkezi olmak üzere üç ana lehçe grubu bulunmaktadır. Buyer Ahmed şivesi, Bahtiyari şivesi bulunur. İran'ın Luristan, Çaharmahal ve Bahtiyari, Kohgiluye ve Buyer-Ahmed, Huzistan, İsfahan, Fars eyaletlerinde ve Irak arazilerinde yaşayan Lur oymaklarının dilleridir.

Firdevsî’nin Şehnâmesi’ne göre MS 420 yılında vatanlarını (Hindistan, Karaçi) terk edip dünyaya yayılan 12.000 kişilik Luri halkından bahsedilir.[4]

Sözler mukayesesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçe Lurca Türkçe Lurca
karpuz şomi gece şou
kartal dal kuzu vərk
ata bouə ana da/dalekə/dey
koç ğurç diş deno/dendin
gözyaşı aser kirpi jejo
çay qelal karın eşkəm
oğlan kor kız duar
yel bay su ou
kadın zeyna/zen keklik kok

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Luric". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  2. ^ Kurdish language 17 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Encyclopædia Iranica.
  3. ^ LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori 16 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erik J. Anonby, Encyclopædia Iranica, Brill online 2020
  4. ^ Özhan Öztürk. http://www.karalahana.com/makaleler/kitap/Karadeniz_ansiklopedik_sozluk.htm 27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük. 2. Cilt. Heyamola Yayıncılık. İstanbul. 2005. ISBN 975-6121-00-9. s.281]