Birleşik petalliler
Vikipedi, özgür ansiklopedi
.png)
Birleşik petalliler (Latince: Sympetalae), tarihsel olarak, taç yaprakları bitişik bitkileri tanımlamak için kullanılmış bir terimdir. Ancak bu terimin kullanımı, moleküler düzeydeki daha yeni sınıflandırmalardan dolayı terk edilmiştir. Modern sınıflamadaki Asteridler ile benzer gruplardır. Asteridae (Sympetalae Tetracyclicae) içinde, korolla tüplerinin oluşumu açısından iki ana gelişim modeli ayırt edilir: "erken" ve "geç" simpetali şeklinde.[1]
Bu alt sınıftaki bitkilerin petalleri veya hem sepalleri hem de petalleri az ya da çok birleşiktir. Bu birleşme boru, huni veya değişik şekillerde olabilir.[2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]
Sympetalae Rchb. (1828), birleşik petalliler anlamına gelir ve bir grup çiçekli bitki (kapalı tohumlular) için Eichler, Engler ve Wettstein sistemlerinde kullanılan tanımlayıcı bir botanik isimdir.[3] Bu grupta çiçekler ayrı ayrı kaliks ve korolla içerirler[4] ve korolla, taç yaprakların en azından tabanlarında kaynaştığı, simpetal olarak bilinen bir durumdadır.[5]
August Eichler ve onun haleflerinin filogenetik sınıflandırmalarından önce, bu grup Bentham ve Hooker'ın "Gamopetalae"sine karşılık gelir, gamopetal simpetalin eşanlamlısıdır. Bu grup, Bentham ve Hooker'ın sistemlerindeki dikotiledonların üç bölümünden biriydi. Eichler'in "Blüthendiagramme"sinde Dicotyleae sınıfı, Sympetalae (ayrıca Metachlamydeae olarak da sınıflandırılır) ve Choripetalae olmak üzere iki alt sınıfa ayrılmıştı.[6] Adolf Engler ve Karl Prantl ayrıca Sympetalae'yi sistemlerinde, Dicotyledoneae sınıfının bir bölümü olarak listelemiştir, "Die Natürlichen Pflanzenfamilien"de Sympetalae gamopetal korollalara sahip gamopetal ailelerden oluşuyordu.[7] Alfred Rendle, benzer şekilde, Sympetalae'yi dikotlardan çıkmış olarak tanımlamış ve daha sonra bunları her gruptaki çiçek parçalarının sayısına göre sırasıyla dört ve beş olmak üzere Pentacyclicae ve Tetracyclicae olarak ayırmıştır.[8]
Engler ve Prantl'a göre, Sympetalae şu takımları içerir: Diapensiales, Ericales, Primulales, Plumbaginales, Ebenales, Contortae, Tubiflorae, Plantaginales, Rubiales, Cucurbitales ve Campanulatae.[9]
Pek çok kapalı tohumlularda simpetal çiçekler bulunur, ancak Takhtajan'ın (1964) Asteridae alt sınıfını tanımlamak için kullandığı simpetal terimi daha sonra Cronquist (1981) tarafından da dile getirildi ve daha sonra moleküler filogenetiğe dayanan modern Angiosperm Phylogeny Group (APG) sistemindeki asteridlere karşılık geldi. Birleşil petalli olmak, evrimde (homoplazi) birçok kez bağımsız olarak ortaya çıktığından, kendi başına taksonomik sınıflandırma için yararlı değildir.[10][5]
Örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Türler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zeytin (Olea europaea)
- Yoğurt otu (Galium verum)
- Maviyemiş (Vaccinium corymbosum)
- Lavanta (Lavandula angustifolia)
- Tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis)
- Mavi centiyan (Gentiana asclepiadea)
- Jalap (Ipomoea purga)
Takımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Distribution of the Character States "Early Sympetaly" and "Late Sympetaly" Within the "Sympetalae Tetracyclicae" and Presumably Allied Groups". plant biology Volume 109, Issue 5. Claudia Erbar P. Leins. Ekim 1996. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021.
- ^ "Sympetalae", The Free Dictionary, 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 24 Ekim 2020
- ^ Bihrmann 2020.
- ^ Vuijk 2020.
- ^ a b Erbar 1991.
- ^ Sambamurty 2005, p. 15.
- ^ Sambamurty 2005, p. 33.
- ^ Sambamurty 2005, p. 16.
- ^ Sambamurty 2005, p. 34.
- ^ APG IV 2016.
Genel
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sambamurty, A. V. S. S. (2005). Taxonomy of angiosperms. New Delhi: I.K. International. ISBN 81-88237-16-7. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- Erbar, Claudia (26 Temmuz 1991). "Sympetaly - A systematic character?". Bot. Jahrb. Syst. 112 (4): 417-451.
- Angiosperm Phylogeny Group IV (2016). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV". Botanical Journal of the Linnean Society. 181 (1): 1-20. doi:10.1111/boj.12385
. - Bihrmann. "History of Taxonomy, 1875-1926". Caudiciforms. 6 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2020.
- Vuijk, Dick. "Taxonomical notes on the grouping of plants". Natural history of Iceland. 2 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
