İnsanın Türeyişi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İnsanın Türeyişi
The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex
1871 yılındaki ilk baskısının kapağı
YazarCharles Darwin
ÇevirmenYavuz Erkoçak
ÜlkeBirleşik Krallık
Dilİngilizce
KonularCinsel seçilim
Evrimsel biyoloji
Yayım24 Şubat 1871 (özgün)
1968 (Sol Yayınları) (Türkçe)
YayımcıJohn Murray
Sayfa307 (Türkçe)
OCLC52278620

İnsanın Türeyişi ya da özgün adıyla The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex, İngiliz doğa bilimci Charles Darwin'in ilk kez 1871 yılında basılan evrim kuramı hakkındaki kitabıdır. Kitap Darwin'in, 1859'da yayınlanan, Türlerin Kökeni'nden sonra insanın evrimi ve seksüel seçme ("eşeysel seçme", İng. "sexual selection") kuramını konu edinen ikinci kapsamlı eseridir.

Türkçeye ilk kez Yavuz Erkoçak tarafından Almancadan çevrilen kitap, 1968 yılında Sol Yayınları tarafından basılmıştır. Daha sonra kitabı Öner Ünalan, İngilizce aslından çevirmiştir ve Haziran 1973'te, Onur Yayınları tarafından basılmıştır.

Darwin'in "The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex" adlı kitabı aslında iki kitaptan oluşmaktadır ve bunlar Türkçede ayrı kitaplar olarak basılmıştır. İlk kitapta, bir tür olarak insan, yani insanın bedensel ve zihinsel bakımdan öbür hayvanlarla evrimsel ilişkileri; ikinci kitapta ise, yumuşakçalar gibi aşağı hayvanlardan insana dek eşeysel seçme incelenir. Bunlara 1872'de yayımlanmış olan İnsanda ve Hayvanlarda Coşkuların Dışavurumu'nu ("The Expression of the Emotions in Man an Animals") da eklemek gerekir; çünkü tasarlanışında ilk kitabın bir parçasıdır ve hacmi büyüyünce ayrı bir kitap olarak yayımlanmıştır.[1]

Türkçede, birinci kitap İnsanın Türeyişi ("The Descent of Man") adıyla, ikici kitap ise Seksüel Seçme ("Selection in Relation to Sex") adıyla basılmıştır. Böylece, Darwin'in "The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex"' adlı kitabının tamamının basılması, ikinci kitabın Nisan 1977'de gene Öner Ünalan tarafından çevrilip Onur Yayınları tarafından yayımlanmasıyla tamamlanmıştır.

İlk kitap olan İnsanın Türeyişi, "Giriş" bölümü hariç 7 bölümden oluşmaktadır. Bunlar:[2]

1. Bölüm - İnsanın Aşağı Bir Biçimden Türediğinin Kanıtı
2. Bölüm - İnsanın Aşağı Bir Biçimden Nasıl Geliştiği Üzerine
3. Bölüm - İnsanın ve Aşağı Hayvanların Zihinsel Yetilerinin Karşılaştırılması
4. Bölüm - İnsanın ve Aşağı Hayvanların Zihinsel Yetilerinin Karşılaştırılması - Katkı
5. Bölüm - Zihni ve Ahlaki Yetilerin Eski ve Uygar Çağlar Boyunca Gelişi Üzerine
6. Bölüm - İnsanın Hısımlıkları ve Soykütüğü Üzerine
7. Bölüm - İnsan Irkları Üzerine

Darwin, Türlerin Kökeni'nden (1859) sonra İnsanın Türeyişi'ni yayımlamak için uygun bir bilimsel ortam doğmasını beklemiştir. Bunu, kitabının girişinde şöyle anlatır:

“ Yıllarca, insanın soyu ve kökeni üzerine notlar topladım; bu konuda herhangi bir yayımda bulunmaya hiç niyetim yoktu; tersine, hiçbir şey yayımlamamak kararında idim, çünkü böylelikle yalnızca görüşlerime karşı olan önyargıları arttıracağımı sanıyordum. Türlerin Kökeni adlı yapıtımın ilk baskısında, bu yapıtla, 'insanın kökenine ve tarihine ışık tutulduğunu' dolaylı olarak göstermek elverir gibime geldi. Bu, insanın da, yeryüzünde belirişi ile ilgili herhangi bir genel sonuç çıkarılırken öbür organik varlıklarla birlikte düşünülmesi gerektiği anlamına gelir. ... Bu yapıt, insanla ilgili yepyeni olgular içermemektedir; ama taslağını kabaca yazdıktan sonra vardığım sonuçlar bana ilginç göründü. Bu sonuçların başkalarını da ilgilendirebileceğini düşündüm. İnsanın kökeninin asla bilinemeyeceği sık sık, hiç duraksanmadan ileri sürülmüştür. Ama duraksamamak, bilgiden çok bilgisizlikten doğar: şu ya da bu problemi bilimin asla çözemeyeceğini kesinlikle ileri sürenler, çok bilenler değil, az bilenlerdir. İnsanın öbür türlerle birlikte, eski, daha aşağı ve tükenmiş bir biçimin soyundan olduğu sonucuna hiç de yeni varılmış değildir. Seçkin doğa bilginlerinin ve filozofların, örneğin Wallace, Huxley, Lyell, Vogt, Lubbock, Büchner, Rolle, vb.'nin ve özellikle Haeckel'in son zamanlarda doğruluğunu savundukları bu sonuca, Lamarck çok önceleri varmıştır. Haeckel, Generelle Morphologie'sinden başka (1866), bu yakınlarda yayımladığı Natürliche Schöpfüngsgeschichte adlı yapıtında da (1868, ikinci baskısı 1870), insanın soykütüğünü (genealogy) tümü ile tartışmıştır. O yapıt, denememi yazmadan önce yayımlansaydı, denememi belki de hiç bitirmezdim. Bilgileri birçok noktada benimkinden çok daha tam olan bu doğa bilginlerinin vardığım sonuçların aşağı yukarı hepsini doğruladıklarını gördüm.[3] „

1867 yılında yazılmaya başlanan ve 1871'de yayımlanan kitap, daha yayımlandığı gün 5.267 nüsha satılmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Öner Ünalan, "Darwin Ne Yaptı?", Papirüs Yayınları, İstanbul, 2004, s. 82.
  2. ^ Charles Darwin, "İnsanın Türeyişi", Çev. Öner Ünalan, Onur Yayınları, 5. baskı, Ankara, Ekim 1985, s. 5.
  3. ^ Charles Darwin, "İnsanın Türeyişi", Çev. Öner Ünalan, Onur Yayınları, 5. baskı, Ankara, Ekim 1985, s. 7, 9.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İnsanın_Türeyişi&oldid=32663099" sayfasından alınmıştır