Kazakistan'da seçimler
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kazakistan'da seçimler, Meclis ve Senato olmak üzere iki organa bölünmüş bir Başkan ve Parlamentoyu seçmek için ulusal düzeyde yapılır. Yerel seçimler ise her beş yılda bir yapılır.[1] Seçimler, Kazakistan Cumhuriyeti Merkez Seçim Komisyonu tarafından yapılır.
 |
| Bu kategoride yer alan maddeler Kazakistan hükûmeti ve siyasetinin bir parçasıdır. |
| |
|
Kazakistan'da ondan fazla siyasi parti bulunmaktadır. Ayrıca AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu, 1999’dan bu yana parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin izlenmesi için ülkeye seçim izleyicileri yerleştirdi.[2]
Seçim prosedürleri ve teknoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçimlerde, birçok Kazak seçmenine elektronik oylama makinelerinde veya kağıt oylarda oy kullanma seçeneği teklif edildi. Her oylama yerinde bir adet büyük ve iki adet taşınabilir küçük sandık bulunur. Bunun sebebi ise engelli vatandaşların da oy kullanabilmesinin sağlanmasıdır. Ayrıca sandıkların bir kısmı dolma sorununa karşı şeffaftır. Elektronik oylama ise, Belarus ve Kazakistan'da geliştirilen AIS "Sailau" elektronik oylama sistemine dayanmaktadır. Bu sistem, daha geniş çapta çalışılan DRE oylama makinelerinin aksine, dolaylı kayıt elektronik oylama sistemi olarak tanımlanmaktadır. 16 Kasım 2011'de, Kazak Merkez Seçim Komisyonu başkanı Kuandyk Turgankulov, seçmenlerin kağıt oylarını tercih etmeleri, siyasi partilerin güvenmemeleri ve ülke için gerekli fonların bulunmaması nedeniyle Sailau sisteminin durdurulacağını söyledi.[3]
Seçim finansmanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kazakistan'da seçilen makam adayları, kampanya maliyetlerini karşılamak için devlet mali desteği alabilirler.[4] Senato seçimlerinde her aday yaklaşık 2170 dolar kazanıyor.
Başkanlık seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kazakistan'daki son cumhurbaşkanlığı seçimi 20 Kasım 2022 tarihinde yapılmıştır. Bu seçimde ilk kez oy pusulasında "hepsine karşı" seçeneği yer aldı.
| Adaylık | Parti | Oy | % | |
|---|---|---|---|---|
| Kasım Cömert Tokayev | Bağımsız | 6.456.392 | 81.31 | |
| Jiguli Dayrabayev | Auyl Halkın Demokratik Yurtsever Partisi | 271.641 | 3.42 | |
| Qaraqat Äbden | Bağımsız (Ulusal Profesyonel Sosyal Hizmet Uzmanları İttifakı) | 206.206 | 2.60 | |
| Nurlan Äuesbayev | Ulusal Sosyal Demokrat Parti | 200.907 | 2.53 | |
| Meiram Qajıken | Bağımsız ("Amanat" Sendikalar Topluluğu) | 176.116 | 2.22 | |
| Saltanat Tursınbekova | Bağımsız (Qazaq analary — dästürge jol) | 168.731 | 2.12 | |
| Hepsine karşı | 460.484 | 5.80 | ||
| Toplam | 7.940.477 | 100.00 | ||
| Geçerli oy | 7.940.477 | 95.67 | ||
| Geçersiz/boş oy | 359.569 | 4.33 | ||
| Toplam oy | 8.300.046 | 100.00 | ||
| Kayıtlı seçmen/katılım | 11.953.465 | 69.44 | ||
| Kaynak: CEC | ||||
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2019.
 Kazakistan konuları | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tarih |
| | ||||||||
| Siyaset |
| |||||||||
| Coğrafya |
| |||||||||
| Ekonomi |
| |||||||||
| Kültür |
| |||||||||
| Semboller | ||||||||||
