Laurasiatheria
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Laurasiatheria | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||
| |||||||||||
| Alt gruplar | |||||||||||
| |||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||
| |||||||||||
Laurasiatheria, Eulipotyphla takımı ile Scrotifera kladını içeren bir plasentalı memeliler üst takımıdır.[1][4][5] Kardeş grubu Euarchontoglires ile birlikte Boreoeutheria magna takımını oluşturur. Laurasiatheria taksonu içinde sınıflandırılan hayvanların benzer gen dizilimlerine dayanarak keşfedildi. Grubu birleştirmek için ortak anatomik özellikler henüz ortaya konmadı. Laurasiatheria kladı DNA dizilim analizleri ve retrotranspozon varlık/yokluk verilerine göre temellendirildi. Üst takım, Pangea bölünmeye başladıktan sonra Gondvana'dan ayrılan Lavrasya süperkıtasında ortaya çıktı.[1] En son ortak atasının yaklaşık olarak 76[6] ila 90[7] milyon yıl önce soyunun ayrıldığı varsayılmaktadır.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu üst takımın adı Lavrasya süperkıtasında evrimleştikleri teorisine dayanmaktadır.[1] Benzer şekilde Gondwanatheria olarak gruplandırılan soyu tükenmiş ilkel memeliler Gondvana süperkıtasında yaşamışlardı.
Sınıflandırma ve filojeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Günümüzde yaşayan üst takım üyelerinin filogenetik ağacına dair, özellikle Chiroptera ve Perissodactyla takımlarının yeri hakkında olmak üzere hâlâ belirsizlikler bulunur. Diğer Laurasiatheria üyeleri ile aralarındaki akrabalığı gösteren genetik araştırmalara kadar yarasalar (Chiroptera takımı) morfolojik temele dayanılarak primatlar, sivri sincapçıklar ve kolugolar ile birlikte Archonta üst takımında sınıflandırılmaktaydı.[8] Insectiphilla kladında bulunan Eulipotyphla takımı ile en yakın bağlara sahip olması nedeniyle Chiroptera takımının tam konumu üzerinde yapılan araştırmalar çelişkilidir. 2013'te yapılan iki araştırma yarasaların, etçillerin ve toynaklıların Scrotifera kladının oluşturduğunu dolayısıyla da Eulipotyphla takımının diğer Laurasiatheria taksonları için bazal grup olabileceğini belirtiyordu.[9][10]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kladogram mitokondriyal ve nükleer DNA ile protein özelliklerinin yanı sıra fosil kayıtlarına da dayanarak oluşturuldu. |
.jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
_(white_background).jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
Laurasiatheria'nın aynı zamanda soyu tükenmiş çeşitli takımlar ve üst takımlarda içerdiği belirlendi. Bu taksonların bazıları parafiletik gruplardan oluşur.
- Condylarthra (gerçek toynaklılara göre parafiletik, bazı formları da Afrotheria içinde yer aldığı ve hatta eteneleri olmadığı için muhtemelen polifiletiktir)
- Creodonta (Carnivora ile yakın akraba takım artık polifiletik olarak kabul edilir ve Hyaenodonta ile Oxyaenodonta olarak iki takıma ayrılır)
- Dinocerata (Perissodactyla ile yakın akraba doğal takım)[11]
- Meridiungulata (Macrauchenia ve Toxodon cinslerinde bulunan kollajen dizilimler Perissodactyla ile kardeş grup olduğunu gösterir ancak 2021'de bu kladın bazı üyelerinin Afrotheria içinde sınıflandırılması ile polifiletik olduğu ortaya kondu)[12]
- Mesonychia (doğal klad ancak Andrewsarchus cinsi gibi bazı üyelerinin artık başka gruplar içinde yer aldığı düşünülmektedir.)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikitür'de Laurasiatheria ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d Waddell, Peter J.; Okada, Norihiro; Hasegawa, Masami (1999). "Towards Resolving the Interordinal Relationships of Placental Mammals". Systematic Biology. 48 (1): 1-5. doi:10.1093/sysbio/48.1.1. PMID 12078634.
- ^ Waddell et al., 1999Waddell, Peter J.; Okada, Norohiro; Hasegawa, Masami (1999). "Towards Resolving the Interordinal Relationships of Placental Mammals". Systematic Biology. 48 (1). ss. 1–5. doi:10.1093/sysbio/48.1.1. PMID 12078634.
- ^ Arnason U., Adegoke J. A., Gullberg A., Harley E. H., Janke A., Kullberg M. (2008.) "Mitogenomic relationships of placental mammals and molecular estimates of their divergences." Gene.; 421(1-2):37–51
- ^ Nikaido, M.; Rooney, A. P.; Okada, N. (1999). "Phylogenetic relationships among cetartiodactyls based on insertions of short and long interpersed elements: Hippopotamuses are the closest extant relatives of whales". Proceedings of the National Academy of Sciences. 96 (18): 10261-10266. Bibcode:1999PNAS...9610261N. doi:10.1073/pnas.96.18.10261. PMC 17876 $2. PMID 10468596.
- ^ Groves, Colin; Grubb, Peter (1 Kasım 2011). Ungulate Taxonomy. JHU Press. s. 27. ISBN 978-1-4214-0093-8. OCLC 708357723. 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022.
- ^ dos Reis, Mario; Inoue, Jun; Hasegawa, Masami; Asher, Robert J.; Donoghue, Philip C. J.; Yang, Ziheng (7 Eylül 2012). "Phylogenomic datasets provide both precision and accuracy in estimating the timescale of placental mammal phylogeny". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences (İngilizce). 279 (1742): 3491-3500. doi:10.1098/rspb.2012.0683. ISSN 0962-8452. PMC 3396900 $2. PMID 22628470.
- ^ Zhou, Xuming; Xu, Shixia; Xu, Junxiao; Chen, Bingyao; Zhou, Kaiya; Yang, Guang (1 Ocak 2012). "Phylogenomic Analysis Resolves the Interordinal Relationships and Rapid Diversification of the Laurasiatherian Mammals". Systematic Biology (İngilizce). 61 (1): 150-64. doi:10.1093/sysbio/syr089. ISSN 1063-5157. PMC 3243735 $2. PMID 21900649.
- ^ Pumo, Dorothy E.; Finamore, Peter S.; Franek, William R.; Phillips, Carleton J.; Tarzami, Sima; Balzarano, Darlene (1998). "Complete Mitochondrial Genome of a Neotropical Fruit Bat, Artibeus jamaicensis, and a New Hypothesis of the Relationships of Bats to Other Eutherian Mammals". Journal of Molecular Evolution. 47 (6): 709-717. Bibcode:1998JMolE..47..709P. doi:10.1007/PL00006430. PMID 9847413.
- ^ Tsagkogeorga, G; Parker, J; Stupka, E.; Cotton, J. A.; Rossiter, S. J. (2013). "Phylogenomic analyses elucidate the evolutionary relationships of bats". Current Biology. 23 (22): 2262-2267. doi:10.1016/j.cub.2013.09.014. PMID 24184098.
- ^ Morgan, C. C.; Foster, P. G.; Webb, A. E.; Pisani, D.; McInerney, J. O.; O'Connell, M. J. (2013). "Heterogeneous models place the root of the placental mammal phylogeny". Molecular Biology and Evolution. 30 (9): 2145-2256. doi:10.1093/molbev/mst117. PMC 3748356 $2. PMID 23813979.
- ^ Burger, Benjamin J., (2015.) "The systematic position of the saber-toothed and horned giants of the Eocene: the Uintatheres (order Dinocerata)", Utah State University Uintah Basin Campus, Vernal, Utah
- ^ Avilla, Leonardo S.; Mothé, Dimila (2021). "Out of Africa: A New Afrotheria Lineage Rises From Extinct South American Mammals". Frontiers in Ecology and Evolution (İngilizce). 9. doi:10.3389/fevo.2021.654302. ISSN 2296-701X.
Genel[değiştir | kaynağı değiştir]
- Murphy, William J.; Eizirik, Eduardo; O'Brien, Stephen J.; Madsen, Ole; Scally, Mark; Douady, Christophe J.; Teeling, Emma; Ryder, Oliver A.; Stanhope, Michael J.; de Jong, Wilfried W.; Springer, Mark S. (2001). "Resolution of the Early Placental Mammal Radiation Using Bayesian Phylogenetics". Science. 294 (5550): 2348-2351. Bibcode:2001Sci...294.2348M. doi:10.1126/science.1067179. PMID 11743200.
- Springer, Mark S.; Murphy, William J.; Eizirik, Eduardo; O'Brien, Stephen J. (2003). "Placental mammal diversification and the Cretaceous–Tertiary boundary". Proceedings of the National Academy of Sciences. 100 (3): 1056-1061. Bibcode:2003PNAS..100.1056S. doi:10.1073/pnas.0334222100. PMC 298725 $2. PMID 12552136.
- Wildman, Derek E.; Chen, Caoyi; Erez, Offer; Grossman, Lawrence I.; Goodman, Morris; Romero, Roberto (2006). "Evolution of the mammalian placenta revealed by phylogenetic analysis". Proceedings of the National Academy of Sciences. 103 (9): 3203-3208. Bibcode:2006PNAS..103.3203W. doi:10.1073/pnas.0511344103. PMC 1413940 $2. PMID 16492730.
- Kriegs, Jan Ole; Churakov, Gennady; Kiefmann, Martin; Jordan, Ursula; Brosius, Jürgen; Schmitz, Jürgen (2006). "Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals". PLoS Biology. 4 (4): e91. doi:10.1371/journal.pbio.0040091. PMC 1395351 $2. PMID 16515367.
- Nikolaev, Sergey; Montoya-Burgos, Juan I.; Margulies, Elliott H.; NISC Comparative Sequencing Program; Rougemont, Jacques; Nyffeler, Bruno; Antonarakis, Stylianos E. (2007). "Early History of Mammals is Elucidated with the ENCODE Multiple Species Sequencing Data". PLoS Genetics. 3 (1): e2. doi:10.1371/journal.pgen.0030002. PMC 1761045 $2. PMID 17206863.
- Kitazoe, Yasuhiro; Kishino, Hirohisa; Waddell, Peter J.; Nakajima, Noriaki; Okabayashi, Takahisa; Watabe, Teruaki; Okuhara, Yoshiyasu (2007). Hahn, Matthew (Ed.). "Robust Time Estimation Reconciles Views of the Antiquity of Placental Mammals". PLoS ONE. 2 (4): e384. Bibcode:2007PLoSO...2..384K. doi:10.1371/journal.pone.0000384. PMC 1849890 $2. PMID 17440620.
- Goloboff, Pablo A.; Catalano, Santiago A.; Mirande, J. Marcos; Szumik, Claudia A.; Arias, J. Salvador; Källersjö, Mari; Farris, James S. (2009). "Phylogenetic analysis of 73 060 taxa corroborates major eukaryotic groups". Cladistics. 25 (3): 211-230. doi:10.1111/j.1096-0031.2009.00255.x.
- Churakov, G.; Kriegs, J. O.; Baertsch, R.; Zemann, A.; Brosius, J. R.; Schmitz, J. R. (2009). "Mosaic retroposon insertion patterns in placental mammals". Genome Research. 19 (5): 868-875. doi:10.1101/gr.090647.108. PMC 2675975 $2. PMID 19261842.
