Louis de Saint-Just

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Louis Antoine de Saint-Just
Doğum25 Ağustos 1767
Decize, Fransa Krallığı
Ölüm28 Temmuz 1794 (26 yaşında)
Devrim Meydanı, Paris, Birinci Fransız Cumhuriyeti
Ölüm sebebiGiyotinle idam
Defin yeriParis Yeraltı Mezarlığı
MilliyetFransız
VatandaşlıkFransa
EğitimReims Üniversitesi
MeslekDevrimci
Etkin yıllar1792-1794
DönemFransız Devrimi
Siyasi partiMontagnardlar
HareketJakobenler

Louise (Antoine Leon) Saint Just, (d. 25 Ağustos 1767 - ö. 28 Temmuz 1794), Fransız Devrimi'nin en önemli devrimcilerinden biri, askeri ve siyasi lider.

Louis Antoine de Saint-Just, Fransa'nın orta kesimindeki Nivernais eyaletinin Decize kentinde doğdu. Louis Jean de Saint-Just de Richebourg (1716-1777), emekli süvari subayı ve bir noterin kızı olan Marie-Anne Robinot'un (1736-1811) en büyük çocuğudur. 1768 ve 1769'da doğan iki kız kardeşi vardı. Aile daha sonra kuzeye taşındı ve 1776 yılında eski Picardy eyaletindeki Blérancourt köyüne yerleşti. Babasının ölümünden sonra annesi, tek oğlunun eğitimi için özenle para biriktirdi ve 1779'da Soissons'daki Oratorian okuluna gönderildi. Bu dönemde öğretmenleri Saint Just'i bir baş belası olarak değerlendiriyorlardı. Daha sonra bir öğrenci isyanını yönettiği ve okulu yakmaya çalıştığına dair (neredeyse kesinlikle uydurma) hikâyelerle anılan bir şöhreti vardı. Her şeye rağmen 1786 yılında mezun oldu.[1]

Erken dönem askeri kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Reims Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde öğrenci olarak kaydoldu. Ancak bir yıl sonra Hukuk Fakültesinden ayrıldı ve Blérancourt köyüne döndü. Fransız Devrimi, 1789'daki başlangıcından itibaren, başrol oynamaya çalışan genç Saint-Just'u büyüledi. Devrimin ardından Blérancourt'da gerçekleştirilen ilk yerel seçimlerde arkadaşlarıyla kent yönetimini ele geçirdi. Yasal seçilme yaşında olmadığı için siyasal bir görev alamadı ama yerel Ulusal Muhafız Kıtasında görev aldı. Kısa süre içinde disiplinli yaklaşımı, vatansever coşkusu ve Cumhuriyete olan bağlılığıyla dikkat çekti. Yarbay rütbesini kazandı ve Ulusal Muhafızların tanınmış isimlerinden biri oldu.[1]

Siyasete girişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos 1792'de asgari yasal sınır olan 25'e ulaştıktan kısa bir süre sonra, Paris'teki Ulusal Konvansiyon'a milletvekili olarak seçildi. Jakobenlerin en sol kanadı olan Montagnard grubunda yer aldı. 749 üyesinin en genci olarak mecliste bulunan Saint-Just, devrik kral XVI. Louis'nin durumunun tartışıldığı oturumda ilk kez söz aldı ve "Louis Capet'in bir kral ya da bir vatandaş olarak değil, Bir hain, ölümü hak eden bir düşman" olarak yargılanmasını istedi. Konuşmasında daha sonra çok ünlenecek olan "Kimse suç işlemeden ülke yönetemez!" cümlesini kullandı. Genç milletvekilinin Konvansiyon'u heyecanlandıran ve alkış patlamaları ile kesintiye uğrayan konuşması, ertesi gün Jakobenlerin resmi görüşü haline geldi. Cüreti ona siyasi olarak tanınırlık ve Robespierre'in kalıcı dostluğunu getirdi. Yakışıklı olduğu ve rüşvet yemediği için Devrim Meleği adıyla anılan Saint Just, Robespierre'in güvenilir müttefiki, yakın arkadaşı ve sağ kolu olarak Birinci Fransız Cumhuriyeti'nde Jakoben yönetimi döneminde (1793-1794) Robespierre'e hizmet etti. Önce İcra Komitesi Başkanı oldu ve ardından Kamu Güvenliği Komitesi'nde yer alan 12 üyeden biri seçildi.[1]

Askeri başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransız Devrim Savaşları'nın başlangıç döneminde orduya nezaretçi olarak gönderildi. Saint-Just, uyguladığı ciddi disiplin ile olduğu kadar, devrimin vadettiği yeni anti-aristokratik düzen tarafından sıradan askerlerin korunmasını sağlaması ile de takdir topladı. Bu dönemde sergilediği başarılar daha sonra da askeri görevler ile cepheye gönderilmesine ve yeni başarılara imza atmasını sağlamıştır.

Terör dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Jirondenlerin devrilmesinde rol oynayan Saint-Just bir yasa koyucu olarak da çalıştı, 1793 Anayasası gibi radikal Jakoben yasalarının hazırlanmasında etkin olarak rol aldı ve hükûmetin muhaliflerini komplocu, suçlu ve hain ilan edip şiddet kullanımını savundu. Devrimin en ünlü figürlerinden merkezci milletvekili Jacques Pierre Brissot ve arkadaşları Jirondenlerin; aşırılık yanlısı demagog Jacques-René Hébert ve militan destekçilerinin ve Georges Jacques Danton ve diğer Jakoben muhaliflerinin tutuklanmasını denetledi, yargılanıp idam edilmelerinde büyük rol oynadı. Daha sonra Geçici Meclis Başkanı oldu. Günde 25 kişiyi bulan idam cezaları ve hız kesmeyen şiddet uygulamalarındaki rolü nedeniyle, daha sonraki yazarların bir kısmı ondan Ölüm Meleği olarak söz ettiler.[1]

İdamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Jakoben iktidarının son günlerinde Robespierre'le bazı konularda anlaşmazlığa düştü. Ancak yine de onu desteklemeyi sürdürdü. Terör döneminin ölü sayısı arttıkça, muhalifler Jakobenlere karşı daha güçlü bir örgütlenmeye ulaştılar. Saint-Just ve Robespierre 9 Thermidor kanlı darbesinde (27 Temmuz 1794) konuşma yaparken kağıdı elinden zorla alındı, kürsüden aşağı indirilmeye çalışıldı. Robespierre karşı koymaya çalışırken, Saint Just suskun kaldı. Jakoben liderler direnmelerine rağmen tutuklandılar. Ertesi gün Robespierre, Saint-Just ve yirmi arkadaşı giyotin ile idam edildi. Saint-Just ününe yakışır şekilde ölümünü soğukkanlılık ve gururla kabul etti. İdamı öncesi son bir kimlik belirleme formalitesi sırasında, 1793 Anayasasının bir nüshasını işaret etti ve "Bunu yazan benim" dedi.[1]

Saint Just ve Robespierre'in giyotin ile idamları Terör Döneminin sonunu ve yeni bir dönemin başlangıcı olarak kabul edilir.

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "Louis Antoine de Saint-Just", Wikipedia (İngilizce), 14 Eylül 2020, erişim tarihi: 25 Eylül 2020