Дзержинск (Россия)

Дзержинск
	Дзержинск
	рус. Дзержинск
Байрак	Илтамга
Нигезләнү датасы	1606
Кушамат/тәхәллүс	Дуст
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Дзержинск шәһәре шәһәр бүлгесе
Административ-территориаль берәмлек	Дзержинск шәһәре шәһәр бүлгесе
Сәгать поясы	UTC+03:00
Хөкүмәт башлыгы	Носков, Иван Николаевич[d]
Халык саны	3000 (1897),; 9000 (1926),; 37 700 (1931),; 103 400 (1939),; 147 000 (1956),; 164 337 (1959),; 180 000 (1962),; 201 000 (1967),; 221 291 (1970),; 231 000 (1973),; 246 000 (1975),; 246 000 (1976),; 257 119 (1979),; 266 000 (1982),; 278 000 (1985),; 272 000 (1986),; 281 000 (1987),; 285 071 (1989),; 287 000 (1990),; 287 000 (1991),; 287 000 (1992),; 287 000 (1993),; 286 000 (1994),; 285 000 (1995),; 284 000 (1996),; 282 000 (1997),; 281 000 (1998),; 278 900 (1999),; 277 100 (2000),; 274 900 (2001),; 261 334 (2002),; 261 300 (2003),; 258 700 (2004),; 255 700 (2005),; 252 500 (2006),; 249 900 (2007),; 247 500 (2008),; 245 968 (2009),; 240 742 (2010),; 240 800 (2011),; 239 007 (2012),; 237 668 (2013),; 235 840 (2014),; 234 284 (2015),; 233 126 (2016),; 231 797 (2017),; 230 639 (2018),; 229 470 (2019),; 229 000 (2020),; 218 630 (2021),; 216 598 (2023),; 215 259 (2024)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	90 метр
Кардәш шәһәр	Биттерфелд-Вольфен, Һродна, Друскининкай[d] һәм Яшел Үзән
Нәрсә белән чиктәш	Түбән Новгород
Мәйдан	421,53 км²
Почта индексы	606000–606039
Рәсми веб-сайт	адмдзержинск.рф(рус.) һәм admdzr.nobl.ru(рус.)
Беренче язма телгә алу	1606
Җирле телефон коды	8313
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
	Дзержинск Викиҗыентыкта

Дзержинск (рус. Дзержинск, элек — Растяпино) — Россия шәһәре, Түбән Новгород өлкәсенең халык саны буенча икенче шәһәр.

Халык саны — 240 762 кеше, шәһәр админинстрациясенә буйсынган торак пунктлары белән — 251 046 кеше (2010).^[42]

2021 елның 21 сентябреннан ― Хезмәт даны шәһәре.^[43]

География

Шәһәр Ука елгасының сул ярында, Түбән Новгороддан 34 километр көнбатыштарак урнашкан. Мәскәү — Түбән Новгород тимер юл сызыгында станция.

Тарих

Растяпино авылы 1606 елдан мәгълүм. 1920-елларда шул авыл, Черноречье авылы һәм Растяпино стациясе бистәсе Растяпино шәһәр тибындагы бистәсенә берләштерелгәннәр. 1929 елда Феликс Дзержинский хөрмәтенә бистәгә Дзержинск исеме кушылган. 1930 елда шәһәр статусы бирелгән.

Халык

1926^[44]	1931^[44]	1939^[44]	1959^[45]	1970^[46]	1979^[47]	1989^[48]	2002^[49]	2010^[42]
~8 400	~37 700	~103 400	164 337	221 291	257 119	285 071	261 334	240 762

Милли состав

Милләт	2002^[50]	2010^[51]
руслар	94,9%	95,3%
татарлар	2,9%	2,7%

Икътисад

Дзержинск — Идел буеның эре химия сәнәгате үзәге. Машиналар төзү , азык-төлек һәм җиңел сәнәгать, төзелеш материаллары җитештерү ширкәтләре бар.

Экологик вазгыть

Швейцариянең «Яшел Хач» һәм АКШның Блэксмит институты галимнәрендә булган мәгълүматлар буенча, Дзержинск планетабызның экологик яктан имин булмаган урыннарның беренче унлыгына керә.^[52].

Югары уку йортлары

Түбән Новгород дәүләт техника университетының филиалы
Идел-Нократ дәүләт хезмәте акдемиясенең филиалы
Заманча һуманитар акдемиясенең филиалы
Петербург тышкы икътисади элемтәләре, икътисад һәм хокук институтының филиалы
Түбән Новгород дәүләт университетының филиалы

Танылган шәхесләр

Олег Дерипаска (1968), эшкуар, миллиардер.

Галерея

Вокзал
Маяковский мәйданы
Өстән күренеш

Искәрмәләр

[_91cefcdaeb7d7344-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ОКТМО. 185/2016. Приволжский ФО
https://wikidata.org/wiki/Track:Q26902153

[_fb218fb30bc9b028-2] ttp://gu.nnov.ru/state/structure-5222400010000002796.html

[_a46ad9efa11e7898-3] Российский статистический ежегодник. 2011 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q127272572

[_74224867c3dfbc7f-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Народная энциклопедия «Мой город». Дзержинск
https://wikidata.org/wiki/Track:Q127274537

[_2f26a51b32969b6d-5] Народное хозяйство СССР в 1956 году — Москва: Государственное статистическое издательство, 1956.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q649https://wikidata.org/wiki/Track:Q126938730https://wikidata.org/wiki/Track:Q126688862

[_e93553c00761e978-6] Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу — Демоскоп Weekly.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q4157690https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683186

[_c573f745f0051a09-7] Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. — Демоскоп Weekly.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683348https://wikidata.org/wiki/Track:Q4157690

[_b703c91e9485c154-8] Российский статистический ежегодник, 1998 год

[_d0ac76790bd79b0d-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 ^9,4 Российский статистический ежегодник. 1994
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689235

[_2f36ed289863feed-10] Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. — Демоскоп Weekly.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683464https://wikidata.org/wiki/Track:Q4157690

[_a64af15cd318bd37-11] Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)

[_40b24cf8f8c08d13-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 ^12,5 ^12,6 Российский статистический ежегодник. 2001
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689248

[_d1cf738dc2a6f79e-13] Народное хозяйство СССР за 70 лет : юбилейный статистический ежегодник : [арх. 28 июня 2016 / Государственный комитет СССР по статистике. — Москва : Финансы и статистика, 1987. — 766 с.]

[_3ccd13aeb15edd57-14] Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683566

[_62fd62f0aef892ee-15] Российский статистический ежегодник.2002 : Стат.сб. / Госкомстат России. – М. : Госкомстат России, 2002. – 690 с. – На рус. яз. – ISBN 5-89476-123-9 : 539.00.

[_f6b4aaf20badc471-16] Российский статистический ежегодник. 1997 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689236

[_cf6d8c002807cfda-17] Российский статистический ежегодник. 1999 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689238

[_6ec9d445472d5f88-18] Российский статистический ежегодник. 2000 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689246

[_6ca3efc99b394bee-19] 19,0 ^19,1 Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Нижегородской области
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126936423

[_5fcbfa831684c81d-20] Российский статистический ежегодник, 2005 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689255

[_e0f3ff45c121f216-21] Российский статистический ежегодник, 2006 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689276

[_8dad1aff46a2cee7-22] Российский статистический ежегодник, 2007 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689278

[_567e633a3401bfe8-23] Российский статистический ежегодник, 2008 год
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126689280

[_ced89037f0389998-24] Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683667

[_e43cf64817405d0e-25] Города с численностью населения 100 тысяч человек и более на 1 января 2011 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126723565

[_11b4cc0131850f9e-26] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683726

[_2ddb592a187f9597-27] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 бит
https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683996

[_4f6347b17923699a-28] Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126707963

[_5332123a9bfe255e-29] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684268

[_badb2e19059feb52-30] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года — 2018.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684493

[_7cc901e51ca69971-31] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — Москва: Росстат, 2017.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q649https://wikidata.org/wiki/Track:Q41348632https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680

[_932390344f08a979-32] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Москва: Росстат, 2018.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q649https://wikidata.org/wiki/Track:Q56023898https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680

[_b50925c2d076e6f2-33] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684775

[_10e880f01286021c-34] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126688520

[_7b3496f5f3a187b3-35] Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684906

[_0230252d13dd1af1-36] Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) — Росстат, 2023.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126719912https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680

[_2e0a08de8d38bcfd-37] Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года — Росстат, 2024.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680https://wikidata.org/wiki/Track:Q126974795

[_e064572fb7d0e27e-38] ttps://www.bitterfeld-wolfen.de/de/wisl_s-cms/_redaktionell/38/Partnerstaedte_partner_cities_/147/Dzershinsk.html

[_b59d809eabeb24e0-39] ttp://grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=2081

[_2e24becde2c5b298-40] ttp://info.druskininkai.lt/new/lt/apie-druskininkus/faktai-apie-druskininkus/bendra-informacija

[_081ee27abc86ccb0-41] ttp://admdzr.ru/ru/informaciya/gorod/o-gorode/goroda-pobratimyi.html

[gks.ru-42] 42,0 ^42,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2014-02-08

[43] Указ о присвоении почётного звания «Город трудовой доблести».

[autogenerated1-44] 44,0 ^44,1 ^44,2 http://www.mojgorod.ru/nizhegor_obl/pavlovo/index.html

[45] 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[46] 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[47] 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[48] 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[49] 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[50] 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2014-02-08

[51] архив күчермәсе, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2014-02-08

[52] Десять самых экологически неблагополучных мест нашей планеты

[B1-53] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 бу торак пунктта яшәүче татарлар саны ясалма рәвештә киметелгән булырга мөмкин

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[1]

к б ү Татарлар саны буенча Русия торак пунктлары
> 100 мең кеше	Казан • Уфа^[1] • Яр Чаллы • Мәскәү • Түбән Кама
> 50 мең кеше	Әлмәт • Стәрлетамак^[1] • Сембер • Ижау • Чиләбе
> 25 мең кеше	Екатиринбур • Октябрьски^[1] • Ырынбур • Нефтекама^[1] • Самар • Яшел Үзән • Пирем • Азнакай • Салават^[1] • Туймазы^[1] • Петербург • Төмән • Әстерхан • Алабуга • Бөгелмә • Тольятти • Лениногорски
> 10 мең кеше	Түбән Варта • Зәй • Чистай • Магнитогорски • Омск • Дүртөйле^[1] • Норлат • Арча • Соргыт • Тубыл • Баулы Саранск • Мәләкәс • Буа • Сарытау • Бәләбәй^[1] • Кукмара • Нижгар • Нефтеюганск • Чишмә^[1] • Пенза • Җәлил • Менделеевск • Әгерҗе • Зылатаус • Мамадыш
> 5 мең кеше	Йошкар-Ола • Волгоград • Новосибирск • Ишембай^[1] • Красноярск • Мәләвез^[1] • Актаныш • Урта Әләзән • Орски • Сызран • Сарапул • Минзәлә • Күзнәй • Яңавыл^[1] • Тум • Первоуральск • Күмертау^[1] • Учалы^[1] • Агыйдел • Байлар Сабасы • Чакмагыш^[1] • Ноябрьск • Прокопьевск • Түбән Мактама • Волжск • Балтач • Копейск • Бөре^[1] • Можга • Сарман • Мөслим • Бүздәк • Кама Аланы • Кемерово • Раевский^[1] • Түбән Тагил • Нократ Аланы • Урыссу • Дзержинск • Толбазы^[1] • Бакалы^[1] • Чаткы • Белорет • Актүбә • Биектау • Өркет • Троицк • Иске Кулаткы • Шыгырдан • Когалым • Приютово^[1] • Балык Бистәсе • Шәмәрдән • Яңа Уренгой • Ростов-на-Дону • Благовещен^[1] • Васильево • Югары Пышма • Богырыслан
Моны да карагыз: Татарлар саны буенча Балтыйк буе илләре, Украина, Казакъстан торак пунктлары ↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 бу торак пунктта яшәүче татарлар саны ясалма рәвештә киметелгән булырга мөмкин

Дзержинск
рус. Дзержинск
Байрак	Илтамга

Нигезләнү датасы	1606

Кушамат/тәхәллүс	Дуст
Дәүләт	Россия^[1]
Нәрсәнең башкаласы	Дзержинск шәһәре шәһәр бүлгесе^[1]
Административ-территориаль берәмлек	Дзержинск шәһәре шәһәр бүлгесе^[1]
Сәгать поясы	UTC+03:00
Хөкүмәт башлыгы	Носков, Иван Николаевич^[d]^[2]
Халык саны	3000 (1897), 9000 (1926)^[3], 37 700 (1931)^[4], 103 400 (1939)^[4], 147 000 (1956)^[5], 164 337 (1959)^[6], 180 000 (1962)^[4], 201 000 (1967)^[4], 221 291 (1970)^[7], 231 000 (1973)^[4], 246 000 (1975)^[8], 246 000 (1976)^[9], 257 119 (1979)^[10], 266 000 (1982)^[11], 278 000 (1985)^[12], 272 000 (1986)^[9], 281 000 (1987)^[13]^[12], 285 071 (1989)^[14], 287 000 (1990)^[15], 287 000 (1991)^[9], 287 000 (1992)^[12], 287 000 (1993)^[9], 286 000 (1994)^[9], 285 000 (1995)^[12], 284 000 (1996)^[12], 282 000 (1997)^[16], 281 000 (1998)^[12], 278 900 (1999)^[17], 277 100 (2000)^[18], 274 900 (2001)^[12], 261 334 (2002)^[19], 261 300 (2003)^[4], 258 700 (2004), 255 700 (2005)^[20], 252 500 (2006)^[21], 249 900 (2007)^[22], 247 500 (2008)^[23], 245 968 (2009)^[24], 240 742 (2010)^[19], 240 800 (2011)^[25], 239 007 (2012)^[26], 237 668 (2013)^[27], 235 840 (2014)^[28], 234 284 (2015)^[29], 233 126 (2016)^[30], 231 797 (2017)^[31], 230 639 (2018)^[32], 229 470 (2019)^[33], 229 000 (2020)^[34], 218 630 (2021)^[35], 216 598 (2023)^[36], 215 259 (2024)^[37]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	90 метр
Кардәш шәһәр	Биттерфелд-Вольфен^[38], Һродна^[39], Друскининкай^[d]^[40] һәм Яшел Үзән^[41]
Нәрсә белән чиктәш	Түбән Новгород
Мәйдан	421,53 км²
Почта индексы	606000–606039
Рәсми веб-сайт	адмдзержинск.рф(рус.) һәм admdzr.nobl.ru(рус.)


Беренче язма телгә алу	1606
Җирле телефон коды	8313
Монда җирләнгәннәр төркеме	^[d]

Дзержинск Викиҗыентыкта