Каардынацыйная рада (Беларусь)

Каардынацыйная рада
Краіна
Тып арганізацыі палітычная арганізацыя[d], калегіяльнасць[d] і прадстаўнічая дэмакратыя[d]
Афіцыйныя мовы беларуская, руская і англійская
Заснаванне
Дата заснавання 18 жніўня 2020
Узнагароды

прэмія імя Сахарава (кастрычнік 2020)
rada.vision/by
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Каардынацыйная Рада па арганізацыі працэсу пераадолення крызісу, якая першапачаткова называлася «Каардынацыйная Рада па забеспячэнні трансферу ўлады», — недзяржаўны палітычны і грамадзянскі орган на тэрыторыі Беларусі. Рада створаная з даручэння Святланы Ціханоўскай з мэтай прыняцця захадаў па стабілізацыі сітуацыі ў краіне, забеспячэння трансферу ўлады і абароны суверэнітэту і незалежнасці Рэспублікі Беларусь.[1]

У студзені 2023 года МУС Беларусі прызнала Каардынацыйную раду экстрэмісцкім фарміраваннем. Паводле беларускага заканадаўства, членам экстрэмісцкіх фарміраванняў пагражае пазбаўленне волі[2]. Раней, у 2021—2022 гадах, беларускія суды прызнавалі інтэрнэт-рэсурсы Рады экстрэмісцкімі матэрыяламі[3].

Склад

[правіць | правіць зыходнік]

Першае скліканне

[правіць | правіць зыходнік]

У склад Рады першапачаткова ўвайшлі каля 70 чалавек. 19 жніўня абраны Прэзідыум з сямі чалавек:

Асноўны склад:

Другое скліканне

[правіць | правіць зыходнік]

Да лютага 2023 года скончыўся этап рэфармавання складу Каардынацыйнай рады. З гэтага часу Каардынацыйная рада пачала складацца з 22 старых членаў, 73 новых дэлегатак і дэлегатаў ад грамадскіх арганізацый і 15 самавылучэнцаў.

Трэццяе скліканне

[правіць | правіць зыходнік]
Асноўныя артыкулы: Выбары ў Каардынацыйную раду (2024) і Каардынацыйная рада 3-га склікання
Размеркаванне мандатаў у Каардынацыйнай Радзе III-га склікання:      Спіс «Воля»: 6 мандатаў      Спіс «Еўрапейскі выбар»: 8 мандатаў      Спіс «Наша справа»: 6 мандатаў      Спіс «Незалежныя беларусы»: 8 мандатаў      Спіс «Блок Пракоп’ева — Ягорава»: 13 мандатаў      Спіс «Каманда Латушкі і Рух "За свабоду"»: 28 мандатаў      Спіс «Хопіць баяцца»: 3 мандаты      Спіс «Моладзевы наступ»: 8 мандатаў

28 мая 2024 года былі абвешчаны папярэднія вынікі выбараў у Каардынацыйную Раду III-га склікання. Выбары праводзіліся з 25 па 27 мая ў электронным фармаце з праверкай праз беларускі пашпарт. Прынялі ўдзел у галасаванні 6723 выбаршчыкі[4]. Балатаваліся 12 спісаў, 1 спіс быў выключаны да пачатку выбараў[5].

Народнае антыкрызіснае ўпраўленне

[правіць | правіць зыходнік]

26 кастрычніка 2020 года Каардынацыйная рада ўхваліла прынцыпы дзейнасці Народнага антыкрызіснага ўпраўлення, якое ўзначаліў Павел Латушка. Заяўленыя мэты: забяспечыць мірнае завяршэнне выканання функцый нелегітымнымі органамі ўлады, стабілізацыя сістэмы кіравання краінай пасля пераходу ўлады да народа[6].

Пераслед

[правіць | правіць зыходнік]

З моманту стварэння Каардынацыйнай рады і абрання Прэзідыума іх сябры падвяргаюцца жорсткаму ціску з боку ўладаў Беларусі. 20 жніўня 2020 года Генеральная пракуратура па факце стварэння і дзейнасці КР узбудзіла крымінальную справу па арт. 361 КК (заклікі да дзеянняў, накіраваных на прычыненне шкоды нацыянальнай бяспецы Рэспублікі Беларусь), у рамках якой адбываліся выклікі на допыты як членаў Прэзідыума, так і іншых членаў рады. 25 жніўня 2020 года Канстытуцыйны суд Беларусі выказаў меркаванне аб тым, што стварэнне Каардынацыйнай рады з’яўлялася «антыканстытуцыйным»[7].

У снежні 2020 года Генеральная пракуратура распачала крымінальныя справы ў дачыненні Святланы Ціханоўскай, Марыі Калеснікавай, Максіма Знака, Паўла Латушкі, Вольгі Кавальковай і іншых асоб па факце стварэння экстрэмісцкага фармавання і кіраўніцтва ім, г. зн. здзяйснення злачынства, прадугледжанага ч. 1 ст. 361-1 Крымінальнага кодэксу.

6 сакавіка 2023 года Мінскі гарадскі суд завочна прысудзіў Святлане Ціханоўскай 15 гадоў пазбаўлення волі, Павел Латушка атрымаў 18 гадоў зняволення, а Марыі Мароз, Вользе Кавальковай і Сяргею Дылеўскаму прызначылі па 12 гадоў[8].

Падчас выбараў у Каардынацыйную Раду III-га склікання Следчы камітэт Беларусі завёў крымінальныя справы на ўсіх, хто вырашыў удзельнічаць у выбарах. У сваёй заяве Камітэт зрабіў асобны акцэнт на тым, што ўдзельнікі выбараў маюць аб’екты нерухомасці і маёмасці на тэрыторыі Рэспублікі.[9]

Ацэнкі

[правіць | правіць зыходнік]

У кастрычніку 2020 года Еўрапейскі парламент узнагародзіў беларускую апазіцыю, прадстаўленую ў тым ліку Каардынацыйнай радай, прэміяй «За свабоду думкі» імя Андрэя Сахарава[10]. У спісе лаўрэатаў: Марыя Калеснікава, Святлана Ціханоўская, Святлана Алексіевіч, Вольга Кавалькова, Вераніка Цапкала, Сяргей Ціханоўскі, Алесь Бяляцкі, Сяргей Дылеўскі, Сцяпан Пуціла, Мікалай Статкевіч[11].

У канцы жніўня 2020 года палітолаг Вольф Рубінчык заўважыў, што Рада «ціха ператварылася з органа „па забеспячэнні трансферу ўлады“ (мэту абвясціла Святлана Ціханоўская 14 жніўня, і гэта гучала цягам некалькіх дзён) у орган для „арганізацыі працэсу пераадолення палітычнага крызісу“ — гэткае грувасткае і цьмянае мэтавызначэнне з’явілася на сайце КР у апошняй дэкадзе жніўня»[12].

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Координационный совет белорусской оппозиции объявил свою цель — новые выборы и мирная передача власти (руск.). Meduza (18:57, 18 августа 2020). Праверана 18 жніўня 2020.
  2. ↑ Сотрудников Офиса Тихановской записали в экстремисты (руск.). Голас Амерыкі (27 студзеня 2023). Праверана 22 сакавіка 2023.
  3. ↑ Республиканский список экстремистских материалов
  4. ↑ ВЫБАРЧАЯ КАМІСІЯ па правядзенні выбараў у Каардынацыйную Раду ІІІ склікання. ПАСТАНОВА аб папярэдніх выніках галасавання (недаступная спасылка). rada.vision (28 мая 2024). Архівавана з першакрыніцы 28 мая 2024. Праверана 28 мая 2024.
  5. ↑ На выбарах у Каардынацыйную раду прагаласавалі 6723 асобы. Мандаты размеркаваныя . belsat.eu. Праверана 28 мая 2024.
  6. ↑ belarus-nau.org(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 9 снежня 2021. Праверана 1 лістапада 2021.
  7. ↑ https://belisrael.info/?p=25381
  8. ↑ tass.ru
  9. ↑ СК распачаў крымінальныя справы супраць усіх кандыдатаў на выбарах у Каардынацыйную раду . belsat.eu. Праверана 28 мая 2024.
  10. ↑ 2011 - 2020 | Preisträger | Sacharow-Preis | Europäisches Parlament (ням.). Праверана 22 кастрычніка 2020.
  11. ↑ Премія Європарламенту імені Сахарова присуджена опозиції Білорусі. Украінская праўда (22 кастрычніка 2020). Праверана 23 кастрычніка 2020.
  12. ↑ ashustin. Канец канікул на тутэйшы лад (англ.) (31 жніўня 2020). Праверана 28 мая 2024.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Каардынацыйная_рада_(Беларусь)&oldid=4862626"