Aziz Ahnuş

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Aziz Ahnuş
ⵄⴰⵣⵉⵣ ⴰⵅⵏⵏⵓⵛ
Arapçaعزيز أخنوش
2022'de Ahnuş
Fas Başbakanı
Görevde
Makama geliş
7 Ekim 2021
Hükümdar VI. Muhammed
Yerine geldiği Saadeddin Osmani
Ulusal Bağımsızlar Birliği Lideri
Görevde
Makama geliş
12 Ekim 2016
Yerine geldiği Selahattin Mizvar
Tarım, Balıkçılık, Kırsal Kalkınma, Su ve Orman Bakanı
Görev süresi
6 Nisan 2017 - 7 Ekim 2021
Başbakan Saadeddin Osmani
Yerine geldiği Kendisi (Tarım ve Balıkçılık Bakanı olarak)
Yerine gelen Muhammed Sadıki
Tarım ve Balıkçılık Bakanı
Görev süresi
15 Ekim 2007 - 6 Nisan 2017
Başbakan Abbas el-Fasi
Abdelilah Benkirane
Yerine geldiği Mohand Laenser
Yerine gelen Kendisi (Tarım, Balıkçılık, Kırsal Kalkınma, Su ve Orman Bakanı olarak)
Kişisel bilgiler
Doğum 1961 (62-63 yaşında)
Tafraout, Fas[1]
Milliyeti Faslı
Partisi Ulusal Bağımsızlar Birliği
Evlilik(ler) Selva İdrisi Ahnuş
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul Université de Sherbrooke
Mesleği İş insanı, Politikacı
Resmî site akwagroup.com

Aziz Ahnuş (Taşelit: ⵄⴰⵣⵉⵣ ⴰⵅⵏⵏⵓⵛ; Arapçaعزيز أخنوش - d. 1961)[2] mevcut Fas Başbakanı olarak görev yapan Faslı bir politikacı, iş insanı ve milyarderdir.[3] Akwa Group'un CEO'su olup aynı zamanda 2007'den 2021'e kadar Fas'ta Tarım Bakanı olarak görev yapmıştır.

Hayatının erken dönemi ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ahnuş, 1961 yılında Tafraout'ta doğdu. Annesi ve kız kardeşi, bir yıl önce aile üyelerinden 10'unu öldüren Agadir depreminden sağ kurtulmuşlardı, annesi ve kız kardeşinin kurtarılmadan önce birkaç saat molozların altında gömülü kaldıkları bildirildi.[4] 1986'da Ahnuş, Université de Sherbrooke'dan yönetim diploması ile mezun oldu.[5]

İş hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Özellikle petrol ve gaz sektöründe faaliyet gösteren Faslı bir holding olan Akwa Group'un CEO'sudur.[2] Forbes, net servetini Kasım 2013'te 1.4 milyar dolar olarak tahmin etti.[6] Ahnuş, Akwa'yı babasından miras aldı.[6] 2020'de Ahnuş, Forbes'in yıllık Afrika'nın en zengin milyarderleri listesinde 12. sıradaydı ve tahmini net serveti 2 milyar dolardı.[7]

Siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]

2003'ten 2007'ye kadar Ahnuş, Souss-Massa-Dara bölgesel konseyinin başkanıydı.[5] 2 Ocak 2012'de ayrılmadan önce Ulusal Bağımsızlar Birliği Partisi'nin bir üyesiydi.[8][9] İstiklal bakanlarının Benkirane kabinesinden istifa etmesinin ardından 23 Ağustos 2013'te Kral VI. Muhammed tarafından geçici olarak Maliye Bakanı olarak atandı ve bu görevi 9 Ekim 2013'e kadar sürdürdü.[5] 29 Ekim 2016'da Ahnuş, parti başkanı seçildikten sonra RNI'ya yeniden katıldı. İstifa eden Selahattin Mizvar'ın görevini devraldı.[10]

27 Temmuz 2016'da Ahnuş, Amerika Birleşik Devletleri İklim Değişikliği Özel Temsilcisi Jonathan Pershing ile bir araya geldi. Ahnuş ve Pershing görüşmelerinde 2016 Birleşmiş Milletler Taraflar Konferansı hazırlıkları hakkında konuştular.[11]

Mart 2020'de Ahnuş, Akwa grubunun bir yan kuruluşu olan şirketi Afriquia aracılığıyla Kral VI. Muhammed tarafından kurulan Coronavirüs Pandemi Yönetim Fonu'na yaklaşık bir milyar dirhem (103,5 milyon $) bağışladı.[12][13] 2021 genel seçimlerinde partisi 395 sandalyenin 102'sini kazanarak birinci oldu. 10 Eylül 2021'de Kral VI. Muhammed tarafından Saadeddin Osmani'nin yerine başbakan olarak atandı ve yeni bir hükûmet kurmakla görevlendirildi.[3][14] 22 Eylül 2021 Çarşamba günü PAM ve İstiklal partileriyle birlikte resmi bir hükûmetin kurulduğunu ilan etti.[15]

7 Ekim 2021'de Ahnuş başbakan olarak görevine başladı.[16][17]

28 Ekim 2021'de Ahnuş, Suudi Arabistan'daki bir Yeşil Girişim etkinliğinde Batı Sahra'yı hariç tutan bir ODKA bölgesi rozetini taktığı için eleştirildi.[18]

Eleştiri[değiştir | kaynağı değiştir]

17 milyar davası[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 ve 2016 yıllarında Fas hükûmetinin akaryakıt fiyatlarını serbestleştirme kararı almasının ardından akaryakıt şirketleri fiyatları düşürmemek için birbirleriyle işbirliği yapmaya karar verdi. Bu şirketler arasında Aziz Ahnuş'un sahibi olduğu Akwa şirketi de vardı.[19]

Bu şirketlerin kârları yaklaşık 17 milyara ulaştı ve bazı kişiler, bu paraları Fas halkının sırtından kazanılan ahlaksız ve yasadışı kârlar olarak nitelendirdi ve ister parlamentoda ister medyada olsun, bu paranın telafi edilmesi için hala çeşitli talepleri var.[20][21][22][23]

Davayı takip eden dönemde, Rekabet Konseyi başkanı Driss el-Karavi, Ahnuş'un yasadışı kazançları hakkında bir rapor hazırlayarak Kral VI. Muhammed'e sundu.[24] Mart 2021'de el-Karavi görevinden alındı ve yerine Ahmed Rahu getirildi.[25]

Basın ilişkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Her yıl, Tarım Bakanlığı ülkenin tüm gazetelerinde büyük reklamlar için birkaç milyon dirhem harcıyor.[26] Bir gazete Ahnuş'u veya Maroc Vert planını eleştirdiyse, hemen reklamlarının kesildiğini ve ayrıca Akwa'nın reklamlarının kaldırıldığını görür.[26]

2017'de Badil haber sitesinden üç gazeteciye kendisini eleştirdiği için dava açtı. Kendisine 1 milyon dirhem ödemelerini istedi.[27]

2018 boykotu[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 baharında Fas; Danone, Sidi Ali (maden suyu) ve Akwa'ya karşı başlatılan bir boykot hareketiyle sarsıldı. Süt, su ve yakıt olmak üzere üç temel üründe lider olan bu üç marka, nüfus tarafından çok yüksek fiyatlar uygulamakla suçlanıyor. Hareket son derece popüler ve hükûmetten tepkilere yol açıyor.[28][29][30]

Boykot hareketini araştıran Fransız düşünce kuruluşu School of Thought on Economic Warfare'a (EPGE) göre, bu “hiyerarşikleştirilmiş ve dolayısıyla kesin bir siyasi gündem tarafından yönetilen” bir dezenformasyon kampanyasıydı. Bu istikrarsızlaştırma girişimi, örneğin hareketin fikirlerini yaymak amacıyla çevrimiçi alan satın almak için 100.000 ila 500.000 euro arasında değişen önemli bir bütçeden bile faydalanabilirdi. Buna kamuoyunu harekete geçirmek için yoksullara yönelik pahalı bağış kampanyaları da eklenmelidir. Aynı araştırmaya göre, Aziz Ahnuş'u siyaset sahnesinden çıkarmak amacıyla bu boykot kampanyasının arkasında el-Adil Va el-İhsan hareketi vardı.[31]

Kasım 2018'in sonunda Kral, Rekabet Konseyi üyelerini atayarak tepki gösterdi.[32] 2020'de, ikincisi 2018 boykot kampanyasının arkasındaki üç markanın fiyatlar üzerinde bir anlaşmaya vardığını kabul etti.[33]

Tartışmalı yorumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 2019'da Milano, İtalya'da yaşayan Faslılarla yaptığı bir toplantıda şunları söyledi: "Fas'ta yaşamak isteyen herkes onun sloganına ve demokrasisine saygı göstermelidir. Hakaretler bizi ileriye götürmez. Ve kusura bakmayın ama bu işi yapması gereken adalet değil. […] Eğitimsiz Faslıları yeniden eğitmeliyiz".[34] Bu sözler, şirketlerinin boykot edilmesi çağrılarının yanı sıra güçlü tepkileri de tetikledi.[34] TelQuel, Kral VI. Muhammed'in konuşmalarını eleştiren bir video yayınladıktan sonra Faslı bir YouTuber'ın tutuklanması ve yargılanmasıyla ilgili yorumlarına atıfta bulundu.[34][35]

Artan fiyatlar ve enflasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Ahnuş, göreve başlayalı 200 günden az bir süre önce, istifasını isteyen ve yolsuzluklarına son vermesi gerektiğini haykıran Faslıların hedefi haline geldi. 5 litrelik bir şişenin fiyatı 27 dirhem, Fas mutfağında yaygın olarak kullanılan 25 kg irmiğin fiyatı ise 50 dirhem arttığı için bazı temel gıda ürünlerinin fiyatları son aylarda fırladı. Enflasyon, 430.000'den fazla Faslı'nın işini kaybettiği birçok savunmasız aileyi etkiledi.[36][37]

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ahnuş, alışveriş merkezlerinde faaliyet gösteren ve Gap, Zara ve Galeries Lafayette gibi markaların Fas bayiliklerini elinde bulunduran bir iş insanı olan Selva İdrisi ile evlidir.[6] Çiftin üç çocuğu var.[38]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Bihmidine, Omar (12 Ekim 2013). "Profile of Aziz Akhannouch, Minister of Agriculture and Marine Fisheries". Morocco World News (İngilizce). 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2021. 
  2. ^ a b "Parcours : Les success stories du souss". 19 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2011. 
  3. ^ a b "Le Roi Mohammed VI nomme Aziz Akhannouch chef du gouvernement". Medias24 (Fransızca). 10 Eylül 2021. 10 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2021. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  5. ^ a b c Historical Dictionary of Morocco. 3rd. 2016. ss. 34-35. ISBN 9781442262966. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  6. ^ a b c "Aziz Akhannouch & family". Forbes. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2013. 
  7. ^ "Africa's Richest Billionaires 2020". forbes.com. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. 
  8. ^ Saad-Alami (27 Eylül 2011). "Agriculture solidaire: Le coup de pouce d'Akhannouch Entretien avec le ministre de l'Agriculture et de la Pêche maritime". L'Economiste. 3 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2011. 
  9. ^ "Morocco: Gov't Advocates Comparative Advantages Benefiting Agricultural Countries in International Markets". allafrica.com. 9 Eylül 2011. Erişim tarihi: 30 Eylül 2011. (abonelik gereklidir)
  10. ^ "Aziz Akhannouch Elected President of RNI". moroccoworldnews.com. 31 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  11. ^ "US Climate Change Special Envoy in Morocco for COP 22 Discussions". 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  12. ^ "Moroccan Government Members Donate Salaries to COVID-19 Fund". Morocco World News (İngilizce). 17 Mart 2020. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 
  13. ^ "Morocco to create $1 billion fund to counter coronavirus outbreak". Reuters (İngilizce). 15 Mart 2020. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 
  14. ^ "Mohammed VI nomme Aziz Akhannouch Chef de gouvernement". Telquel (Fransızca). 10 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2021. 
  15. ^ "Morocco's premier Akhannouch announces coalition agreement". Al Jazeera. 22 Eylül 2021. 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2021. 
  16. ^ "Morocco names new government, keeps foreign, interior ministers". www.aljazeera.com (İngilizce). 7 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021. 
  17. ^ Reuters (8 Ekim 2021). "Morocco names new government, keeps foreign and interior ministers". Reuters (İngilizce). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021. 
  18. ^ Haskouri, Khouloud. "Aziz Akhannouch Faces Backlash For Tolerating Display of Incomplete Moroccan Map". moroccoworldnews.com (İngilizce). 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021. 
  19. ^ "شبيبة البيجيدي تطلق النار على "أخنوش" وتطالب باستعادة 17 مليار". هوية بريس (Arapça). 19 Ocak 2019. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  20. ^ akhbarona.com. ""بلافريج" يكشف المستور لـ"أخبارنا" ويفضح بالأدلة تواطؤ حكومة "العثماني" مع شركات المحروقات". akhbarona.com (Arapça). 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  21. ^ "برلمانية تسائل مقترح استرجاع 17 مليار درهم من شركات المحروقات". فبراير.كوم | موقع مغربي إخباري شامل يتجدد على مدار الساعة (İngilizce). 17 Kasım 2018. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  22. ^ ""البيجيدي": شركات المحروقات مطالبة بإرجاع مبلغ 17 مليار درهم ومنحه لصندوق "كورونا"". لكم-lakome2 (Arapça). 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  23. ^ "مقترح لاسترجاع 17 مليارا من الأرباح غير المشروعة للمحروقات". هوية بريس (Arapça). 13 Haziran 2018. 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  24. ^ "هكذا أحرقت المحروقات الكراوي وأبعدته عن مجلس المنافسة – الجريدة 24". aljarida24.ma. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  25. ^ "خلافات حول تقرير المحروقات تُبعد إدريس الكراوي من «مجلس المنافسة» المغربي". القدس العربي (Arapça). 24 Mart 2021. 24 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  26. ^ a b "Maroc : Aziz Akhannouch, le magnat qui bouscule la politique". Middle East Eye édition française (Fransızca). 13 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  27. ^ Yabiladi.com. "Médias : Akhannouch porte plainte contre trois journalistes marocains". www.yabiladi.com (Fransızca). 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  28. ^ Saleh, Heba (7 Haziran 2018). "Morocco's biggest businesses hit by online boycott campaign". Financial Times. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  29. ^ "Maroc : le boycott aura coûté 178 millions d'euros à Danone – Jeune Afrique". JeuneAfrique.com (Fransızca). 19 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  30. ^ Ollivier, Théa. "Au Maroc, un boycott surprise contre la vie chère". Libération (Fransızca). 7 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  31. ^ HARBULOT, Christian (25 Eylül 2019). "Boycott au Maroc en 2018 Analyse d'une campagne de déstabilisation informationnelle". EPGE - Ecole de Pensée sur la Guerre Economique (Fransızca). 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  32. ^ "Maroc : les dossiers qui attendent Driss Guerraoui, nouveau président du Conseil de la concurrence – Jeune Afrique". JeuneAfrique.com (Fransızca). 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  33. ^ "Aziz Akhannouch, milliardaire et premier ministre du Maroc". LEFIGARO (Fransızca). 17 Eylül 2021. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  34. ^ a b c ""Il faut rééduquer les Marocains" : les propos d'Akhannouch suscitent l'indignation". Telquel.ma (Fransızca). 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  35. ^ "Morocco: YouTuber jailed for 'insulting the king'". Middle East Monitor (İngilizce). 27 Aralık 2019. 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022. 
  36. ^ Rabat, Basma El Atti ــ (16 Şubat 2022). "'Akhannouch out': Moroccans call on PM to resign over rising prices". english.alaraby.co.uk (İngilizce). 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  37. ^ "Moroccans call on PM Akhannouch to resign over rising prices". Newstrail.com (İngilizce). 16 Şubat 2022. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. 
  38. ^ "Aziz Akhannouch & family". Forbes (İngilizce). 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]